S p r a w o z d a n i e n i e f i n a n s o w e Grupy Kapitałowej A s s e c o S o u t h E a s t e r n E u r o p e z a r o k 2 0 2 3
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 2
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 3
1. Podsumowanie informacji niefinansowych za 2023 rok
Podsumowanie informacji niefinansowych za 2023 rok
84 wdrożonych certyfikowanych systemów zarządzania
13.3 godzin szkoleniowych na pracownika (oszacowane)
2.97 MgCO2e gazów cieplarnianych wyemitowane do atmosfery na 1 mln PLN przychodów (Zakres 1+2)
9% ze zużytej energii pochodząca z odnawialnych źródeł energii
141 kg odpadów wyemitowanych na 1 mln PLN przychodów
1 642 mln PLN przychodów
3 952 pracowników w Grupie ASEE
12 083 MWh zużytej energii
12 696 331 km przejechanych przez samochody firmowe
23 kraje, w których działa ASEE
2. List Prezesa
L i s t P r e z e s a
Szanowni Interesariusze,
Z przyjemnością dzielę się z Państwem naszymi ostatnimi osiągnięciami i postępami w Grupie ASEE. Jako CEO, mam przyjemność przedstawić Państwu aktualizację naszego raportu niefinansowego za rok 2023. Był to dla nas rok bezprecedensowego sukcesu, ponieważ ponownie osiągnęliśmy wyjątkowe wyniki finansowe. Sukces ten zawdzięczamy wspólnym wysiłkom naszych oddanych pracowników, naszemu zdecydowanemu postępowaniu biznesowemu i naszemu niezachwianemu zaangażowaniu w poszanowanie wszystkich naszych interesariuszy, w tym pracowników, społeczeństw, w których działamy, klientów i partnerów.
W Grupie ASEE jesteśmy dumni z prowadzenia działalności w oparciu o nasze podstawowe wartości: uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, skuteczność, profesjonalizm i zaangażowanie. Zrównoważony rozwój leży u podstaw wszystkiego, co robimy, a w 2023 r. skupiliśmy się na zwiększaniu świadomości w zakresie zrównoważonego rozwoju, która obejmuje kwestie środowiskowe, społeczne oraz ładu korporacyjnego. Jesteśmy dumni z pracy wykonanej przez nasz zespół ds. zrównoważonego rozwoju, który odegrał kluczową rolę we wspieraniu ciągłego doskonalenia w zakresie zarządzania i monitorowania naszych emisji gazów cieplarnianych, promowania naszego modelu ładu korporacyjnego i rozwiązywania kwestii pracowniczych.
W czasie przygotowywania raportu wzięliśmy pod uwagę wiele zaleceń z obszaru zrównoważonego rozwoju, tj. Cele zrównoważonego rozwoju ONZ; Dyrektywa UE 2014/95/UE w sprawie ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności; Rozporządzenie (UE) 2019/2088 w sprawie rozporządzenia w sprawie ujawniania informacji o zrównoważonym finansowaniu (SFDR); Zalecenia TCFD (grupa zadaniowa ds. ujawnień finansowych związanych z klimatem); Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021; Rozporządzenie (UE) 2020/852 w sprawie Taksonomii; Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2139, 2023/2485 oraz 2023/2486.
Zdajemy sobie sprawę, że monitorowanie wszystkich istotnych danych i przygotowanie raportu to wyzwanie dla każdej firmy. W Grupie ASEE mamy kilka małych firm z bardzo ograniczonymi zasobami mogącymi wspierać proces raportowania. Rozważaliśmy dwa standardy tzn. GRI (Global Reporting Initiative) i SIN (Standard Informacji Niefinansowych). Ten drugi proponuje prostszą metodologię raportowania niż GRI. Ponieważ nie chcieliśmy wyłączać żadnych firm z zakresu raportowania, wybraliśmy SIN (Standard Informacji Niefinansowych) opracowany przez FSR (Fundację Standardów Raportowania). Jesteśmy jednak przekonani, że będziemy dobrze przygotowani na rok 2024 z nowymi standardami raportowania ESRS. Dlatego prezentowany raport jest ostatnim zawierającym standardy SIN.
Patrząc w przyszłość, jesteśmy zobowiązani do dostosowania się do pojawiających się europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS), zgodnie z którymi będziemy raportować w nadchodzących latach. Chociaż utrzymujemy spójność naszych kluczowych wskaźników wydajności (KPI) w 2023 r., zdajemy sobie sprawę ze znaczenia ustanowienia roku bazowego dla przyszłej sprawozdawczości zgodnie z ESRS.
Podsumowując, uważam, że nasz czwarty i ostatni raport niefinansowy zgodny ze standardami SIN zawiera kompleksowe informacje na temat naszego podejścia do ładu korporacyjnego, zarządzania ryzykiem, kwestii środowiskowych, pracowniczych, społecznych, etycznych i antykorupcyjnych, a także komunikacji marketingowej w 2023 r. oraz wyników, jakie osiągnęliśmy w tych obszarach. Jako firma zatrudniająca 3952 pracowników w 23 krajach i generująca ponad 1.6 mld przychodów ze sprzedaży w 2023 roku, wdrożyliśmy 83 certyfikowane systemy zarządzania, zużyliśmy 12 083 MWh energii, z czego 9% pochodziło z odnawialnych źródeł energii, wyemitowaliśmy 2.97 MgCO2e na 1 milion przychodów z emisji gazów cieplarnianych z zakresu 1 i 2 do atmosfery, wygenerowaliśmy 141 kg odpadów na 1 mln przychodów, nasi pracownicy przejechali samochodami służbowymi 10 696 331 km, oraz udało nam się zrealizować średnio 13.3 godzin szkoleniowych na pracownika.
Pozostajemy zaangażowani w naszą podróż w kierunku zrównoważonego rozwoju i czekamy na kolejny jej etap. Dziękujemy za nieustające wsparcie i zaufanie do naszej firmy.
Piotr Jeleński, Prezes Zarządu ASEE i Payten
3. Model biznesowy i ład korporacyjny
3 . M o d e l b i z n e s o w y i ł a d k o r p o r a c y j n y
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 8
3. MODEL BIZNESOWY I ŁAD KORPORACYJNY
ASEE S.A. prowadzi głównie działalność holdingową, koncentrując się na zarządzaniu Grupą oraz poszerzaniu jej zasięgu geograficznego i produktowego.
Grupa ASEE prowadzi działalność operacyjną w zakresie sprzedaży oprogramowania własnego i obcego, jak również świadczenia usług wdrożeniowych, integracyjnych i outsourcingowych. Grupa dostarcza kompletne rozwiązania i produkty własne niezbędne do prowadzenia banku, jak również zaawansowane rozwiązania płatnicze pozwalające kształtować rynek płatności w regionie, a także świadczy usługi integracyjne i wdrożeniowe systemów i sprzętu informatycznego światowych liderów.
Grupa ASEE wyodrębnia następujące segmenty sprawozdawcze, stanowiące odzwierciedlenie struktury prowadzonej działalności:
Rozwiązania płatnicze,
Rozwiązania dla bankowości,
Rozwiązania dedykowane (pozostałe rozwiązania własne jak również rozwiązania zewnętrznych dostawców).
Szerszy opis segmentów sprawozdawczych został przedstawiony w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej ASEE i ASEE S.A. za rok 2023.
3.1. STRATEGIA WZROSTU I KIERUNKI ROZWOJU SPÓŁKI
G.1.1.
ASEE S.A. prowadzi głównie działalność holdingową, koncentrując się na zarządzaniu Grupą, w tym obszarem usług płatniczych konsolidowanym pod marką Payten, oraz poszerzaniu jej zasięgu geograficznego, produktowego oraz usługowego. W związku z tym, że jednostka dominująca prowadzi głównie działalność holdingową, kierunki rozwoju spółki należy rozpatrywać w kontekście rozwoju i działalności całej Grupy ASEE.
W 2024 roku Grupa ASEE (w tym Payten) zamierza dla każdego z segmentów kontynuować rozwój głownie w zakresie oferowanych własnych rozwiązań oraz kompleksowych usług koncentrując się przy tym na wzroście powtarzalnych przychodów. W celu osiągnięcia tego celu Grupa ASEE planuje zwiększać skalę oferowanego własnego oprogramowania i usług w formie subskrypcyjnej w tym SaaS (oprogramowanie jako usługa) oraz outsourcingu procesów, w tym płatniczych zarówno dla dużych klientów (enterprise) jak i sprzedawców detalicznych (merchants), koncentrując się na opłatach opartych o ilość bądź wartość transakcji przetwarzanych w ramach danego procesu.
Grupa ASEE kontynuując ekspansję zarówno w sposób organiczny jak i przez akwizycje poszerza obszar swojej działalności. Obecnie spółka działa na rynkach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, Turcji, Egiptu, Hiszpanii, Portugalii, Kolumbii, Peru i Dominikany. Z uwagi na rozwój przez akwizycje cały czas Grupa w ciągły sposób koncentruje się na dołączaniu nowych spółek do struktur Grupy.
Podsumowanie celów na 2024 rok w obszarze bankowości i rozwiązań dedykowanych:
Dalsze zwiększanie udziału własnych produktów i usług w strukturze sprzedaży Grupy ASEE.
Selektywne inwestycje w rozwój nowych produktów informatycznych w segmencie Rozwiązania dla bankowości
i w części segmentu Rozwiązania dedykowane, w tym dalszy rozwój Digital Origination, Digital Edge, Live, rozwiązań do zarządzania ruchem (ITS) oraz rozwiązań Smart City.
Oferowanie wybranych rozwiązań w modelu subskrypcyjnym w tym SaaS (oprogramowanie jako usługa). Przygotowanie kolejnych rozwiązań do zmiany modelu sprzedaży z tradycyjnego wdrożenia i utrzymania na model subskrypcyjny.
Wzbogacenie wybranych rozwiązań o narzędzia oparte na sztucznej inteligencji (AI) i uczeniu maszynowym (ML)
Podnoszenie wartości sprzedaży poprzez wchodzenie na nowe rynki, rozumiane zarówno jako nowe geografie jak i rynki w ramach obecnego obszaru działania Grupy (w tym rynki poza SEE), gdzie ASEE nie było dotąd obecne z produktami własnymi.
Coraz lepsze wykorzystanie skali geograficznej i operacyjnej działania Grupy poprzez dalej idące skoordynowanie zarządzania zasobami, rozwojem produktów oraz relacjami z kluczowymi klientami i dostawcami.
Poprawianie efektywności operacji poprzez lepsze zarządzanie projektami, pełniejsze wykorzystanie zasobów oraz optymalizację obszaru wsparcia dla klientów.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 9
Podsumowanie celów na 2024 rok w obszarze płatności – Payten:
Rozszerzanie oraz wzmocnienie oferty segmentu Rozwiązania płatnicze o nowe usługi i produkty, poprzez rozwój organiczny oraz akwizycje, również poza bieżącym obszarem geograficznym działania Grupy.
Dalszy rozwój linii biznesowej oferującej rozwiązania ecommerce. Inwestycje w obecne rozwiązania i dalsze poszerzanie palety usług i obecności geograficznej w obszarze ecommerce;
Rozwój linii biznesowej oferującej rozwiązania płatnicze bezpośrednio detalicznym punktom sprzedaży zapewniający klientom komfort pracy tylko z jednym dostawcą w całym tym obszarze zarówno w obszarze ecommerce jak i fizycznych płatności (IPD).
Oferowanie nowych rozwiązań Payten w całym regionie działania spółki oraz na nowych rynkach poza obecnym obszarem działania Payten, szczególnie w odniesieniu do rozwiązań płatniczych przeznaczonych dla detalicznych punktów sprzedaży.
Rozszerzenie oferty usług oferowanych detalicznym punktom sprzedaży o oferowanie BNPL i innych usług płatniczych i finansowych.
Prace nad konsolidacją centrów kompetencyjnych w ramach różnych geografii w poszczególnych obszarach działalności Payten.
Kontynuacja promocji marki Payten, pod którą prowadzona jest działalność segmentu.
3.2. MODEL BIZNESOWY
G.1.2.
Model biznesowy Grupy ASEE bazuje na następujących założeniach:
Umacnianie spójnej struktury korporacyjnej
Grupa ASEE kontynuując ekspansję zarówno w sposób organiczny jak i przez akwizycje poszerza obszar swojej działalności. Obecnie spółka działa na rynkach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, Turcji, Egiptu, Hiszpanii, Portugalii, Kolumbii, Peru i Dominikany. Z uwagi na rozwój przez akwizycje cały czas Grupa w ciągły sposób koncentruje się na dołączaniu nowych spółek do struktur Grupy. Działalność Grupy oparta jest o następujące główne segmenty biznesowe:
Rozwiązania płatnicze,
Rozwiązania dla bankowości,
Rozwiązania dedykowane (pozostałe rozwiązania własne jak również rozwiązania zewnętrznych dostawców).
Organizacja zorientowana na sprzedaż
Głównym zadaniem działu sprzedaży ASEE (w tym Payten) już od kilku lat pozostaje rozwój nowych rynków oraz koncentracja na najbardziej obiecujących produktach i rozwiązaniach. Kontynuowane inwestycje w zasoby konieczne do obsługi międzynarodowych klientów obecnych w regionach działania ASEE oraz Payten i posiadających scentralizowane struktury, jak też w zasoby umożliwiające sprzedaż na nowych rynkach.
Dużym wyzwaniem jest aktywne włączanie w proces sprzedaży i rozwoju rynków wybranych osób spoza działów sprzedaży, takich jak szefowie linii biznesowych, szefowie produktów itp. Następuje to stopniowo, między innymi poprzez szkolenia i dodatkowe procesy zwiększające współpracę w Grupie.
Dodatkowo rozpoczęły się prace budowy organizacji sprzedaży skierowanej na rynek sprzedawców detalicznych, a nie tylko ‘enterprise’. Prace te będą kontynuowane w 2024 i 2025 roku z naciskiem położonym na automatyzację i wsparcie informatyczne procesu sprzedaży i monitorowania jego efektywności.
W roku 2024 Grupa zamierza kontynuować działania sprzedażowe ukierunkowane na zwiększenie przychodów zarówno z obecnego obszaru działania obejmującego Europę Środkową, Południowo-Wschodnią, Włochy, Hiszpanię, Portugalię oraz Amerykę Łacińską, jak i z nowych rynków.
Poprawa efektywności operacyjnej
Testowanie i jakość (QA)
W roku 2024 Grupa planuje wzmocnienie zespołu oraz przebudowę procesów wraz z ich harmonizacją w zakresie testowania i kontroli jakość budowanego oprogramowania.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 10
Międzynarodowe zespoły
Wydzielone międzynarodowe zespoły wdrożeniowe dedykowane do realizacji wybranego typu projektów w obszarach rozwiązań mobilnych oraz wielokanałowej platformy bankowości elektronicznej Digital Edge, a także rozwiązania do sprzedaży produktów finansowych za pomocą kanałów cyfrowych Digital Origination. Obecnie postępują prace nad zwiększeniem efektywności tych zespołów.
Cele dla menadżerów
Dzięki standaryzacji miar i narzędzi, możliwe stało się spójne w skali Grupy wyznaczanie celów opartych o wybrane wskaźniki efektywności operacyjnej i wiązanie ich z wynagrodzeniem osób odpowiedzialnych za Operacje. Celem Grupy jest wyznaczanie wspólnych celów na poziomie Grupy dla osób z poszczególnych geografii współpracujących w ramach określonych przedsięwzięć biznesowych.
Nakłady na rozwój produktów
We współpracy ze sprzedażą oraz szefami segmentów produktowych zweryfikowano nakłady na rozwój produktów, co pomogło zracjonalizować budżet na rozwój oprogramowania poprzez koncentrację na produktach o strategicznym znaczeniu dla Grupy. Dla tych produktów konsekwentnie zwiększane są nakłady inwestycyjne.
W roku 2024 Grupa zamierza kontynuować wdrażanie standardów i poprawę efektywności operacyjnej. W ocenie Zarządu, konsekwencją tych działań powinno być utrzymanie ilości nierentownych projektów na niskim poziomie oraz wyższa utylizacja posiadanych zasobów, co powinno prowadzić do dalszego zwiększenia dochodowości własnych usług.
Koncentracja na strategicznych produktach i usługach
Koncentracja na rozwoju strategicznych produktów pozwala na osiągnięcie większej dynamiki wzrostu przychodów z rozwiązań własnych. Jest to jeden ze strategicznych celów, jakie stawia sobie Grupa i już od kilku lat widoczne oznaki poprawy w tym obszarze. W roku 2023 wartość przychodów z rozwiązań własnych wyniosła 1,077 mln PLN, co oznacza wzrost o 110 mln PLN (11%) w stosunku do roku poprzedniego. Liczymy, że w ciągu roku 2024 wartość przychodów z rozwiązań własnych będzie nadal rosła.
W procesie rozwoju ASEE Zarząd duży nacisk kładzie na wzrost tak zwanych przychodów powtarzalnych, do których zaliczane opłaty transakcyjne, usługi utrzymania, outsourcing oraz subskrypcyjne w tym SaaS (oprogramowanie jako usługa). W roku 2023 wartość przychodów klasyfikowanych jako powtarzalne wyniosła 702 mln PLN, co oznacza wzrost o 38 mln PLN (6%) w stosunku do roku poprzedniego. Zarząd ASEE liczy na wyższy wzrost w ciągu roku 2024.
Do strategicznych kierunków rozwoju w obszarze produktów należą m.in. rozwiązania z zakresu cyfrowej transformacji banków, systemy zabezpieczeń, w tym systemy zapobiegające nadużyciom w transakcjach finansowych i rozwiązania przeciwdziałające praniu brudnych pieniędzy, rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji (AI) i uczenia maszynowego (ML), rozwiązania z zakresu platformy billingowych oraz inteligentnych systemów pomiarowych, zarządzania treścią i procesami biznesowymi Business Process Management (BPM), wielofunkcyjna platforma obsługi klienta i wsparcia sprzedaży Live, rozwiązania do zarządzania ruchem oraz rozwiązania Smart City (platforma Husky), a także rozwiązania z zakresu ecommerce w tym usługi płatnicze. Wybrane rozwiązania będą oferowane w modelu subskrypcyjnym w tym SaaS (oprogramowanie jako usługa).
Wchodzenie na nowe rynki
Wzrost sprzedaży, w ocenie Zarządu, wymaga zwiększenia udziału przychodów z rynków poza obecnym obszarem działania Grupy ASEE przy równoczesnym wsparciu wzrostu akwizycjami oraz rozwinięcia sprzedaży poszczególnych linii w krajach w których działa Grupa ASEE a nie oferuje danej usługi. Przykładem jest tutaj rozwój oferty kierowanej bezpośrednio do punktów sprzedaży w zakresie niezależnej sieci POS na obszarze Rumunii czy Półwyspu Iberyjskiego oraz niezależnej sieci kas fiskalnych na obszarze Słowenii, Bośni i Hercegowiny oraz Czarnogóry. Konsekwentny rozwój portfolio produktów dla punktów sprzedaży i klientów eCommerce w Turcji w tym płatności direct debit, BNPL, niezależna sieć POS.
Celem strategicznym ASEE, w tym Payten, pozostaje osiągnięcie pozycji jednego z trzech największych i najbardziej rozpoznawalnych graczy na każdym z rynków, na których Grupa prowadzi swoje operacje.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 11
3.3. STRUKTURA ZARZĄDZANIA
G.2.1.
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania tj. na dzień 27 lutego 2024 roku skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki oraz Komitetu Audytu przedstawiał się następująco:
Rada Nadzorcza
Zarząd
Komitet Audytu
Jozef Klein
Piotr Jeleński
Artur Kucharski
Adam Góral
Miljan Mališ
Adam Pawłowicz
Jacek Duch
Michał Nitka
Jacek Duch
Artur Kucharski
Kostadin Slavkoski
Adam Pawłowicz
W świetle rosnącego znaczenia kwestii zrównoważonego rozwoju obejmujących obszary środowiskowe, społeczne i zarządcze, Zarząd Grupy ASEE powołał Kierownika ds. Operacji i Administracji Grupy, którego zadaniem jest zarządzanie i koordynowanie naszych wysiłków w zakresie zrównoważonego rozwoju. Ta strategiczna inicjatywa podkreśla nasze zaangażowanie w realizację programu zrównoważonego rozwoju i zapewnienie jego integracji z naszą nadrzędną strategią biznesową. W ramach testu istotności Zarząd Spółki przeanalizował dane niefinansowe i zdecydował o wyborze kluczowych niefinansowych wskaźników efektywności.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 12
3.4. GRUPA KAPITAŁOWA ASSECO SOUTH EASTERN EUROPE
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 13
3.5. SYSTEMY ZARZĄDZANIA
G.2.2.
ASEE jako spółka holdingowa w Polsce nie prowadzi znaczącej działalności operacyjnej w Polsce. Jej rola polega głównie na pełnieniu funkcji zarządczych i kontrolnych wobec wszystkich spółek zależnych w Grupie.
Spółki z grupy ASEE (w tym Payten) działają w różnych krajach w Unii Europejskiej i poza nią. Różne linie biznesowe wymagają różnych systemów zarządzania i podlegają różnym lokalnym przepisom. Z tego powodu Grupa ASEE nie wdrożyła jednolitego Systemu Zarządzania dla całej Grupy.
Za wdrożenie odpowiednich systemów zarządzania odpowiadają zarządy lokalnych spółek. Utrzymanie tych systemów ma zasadnicze znaczenie dla działalności Grupy ASEE. Oprócz wagi jaką ASEE przykłada do właściwych praktyk zarządzania, wielu klientów również wymaga odpowiednich certyfikatów. Jest to szczególnie istotne w linii biznesowej dotyczącej przetwarzania płatności.
Prawie wszystkie spółki Grupy ASEE wdrożyły różne systemy zarządzania. Łącznie spółki Grupy ASEE posiadają ponad 80 atestacji. Wiele spółek z Grupy ASEE (w tym Payten) posiada ISO 9001: 2015 (System Zarządzania Jakością), ISO 20000: 2018 (System Zarządzania Usługami) i ISO 27001: 2013 (System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji). Kilka firm wdrożyło również ISO 14001: 2015 (system zarządzania środowiskowego). Firmy obsługujące płatności uzyskały również wiele poświadczeń zgodności od organizacji, takich jak np. PCI (Payment Card Industry), VISA i Mastercard.
Wraz z rozszerzaniem się zakresu usług Grupy ASEE liczba certyfikatów systemów zarządzania stale rośnie. Informacje o wszystkich certyfikatach przechowywane centralnie, a certyfikaty regularnie odnawiane. Wiele certyfikatów zostało odnowionych w 2023 roku.
3.6. SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
G.2.3.
System kontroli wewnętrznej opiera się przede wszystkim na zadaniach organów statutowych i głównych funkcjach centralnych, określonych w przepisach prawa i regulacjach wewnętrznych. Struktura zarządzania ASEE zapewnia wyraźny podział obowiązków, co przyczynia się do skutecznej komunikacji, procesu podejmowania decyzji i wydajnych operacji.
Ostateczna odpowiedzialność za kontrolę spoczywa na Radzie Nadzorczej, która nadzoruje Zarząd ASEE. Zarząd ASEE bezpośrednio zarządza działalnością ASEE S.A. oraz - co ważniejsze - powołuje rady nadzorcze lokalnych spółek zależnych. W konsekwencji zarządy lokalnych spółek zależnych mają jasno określone obowiązki kontrolne. Wszystkie te funkcje kontrolne organów statutowych wynikają bezpośrednio z przepisów prawa. Przestrzeganie tych przepisów jest regularnie sprawdzane przez compliance officera.
Wspomniane organy statutowe wspierane przez funkcje Grupy, które mają pewne obowiązki kontrolne określone w procedurach wewnętrznych. Udzielają również porad organom statutowym. Wreszcie lokalne zarządy również wspierane w działaniach kontrolnych przez lokalny zespół zarządzania operacyjnego. Lokalne procedury kaskadują niektóre funkcje kontrolne na kierowników operacyjnych. W każdej spółce, w której wdrożono system zarządzania, np. ISO, jest wskazany pracownik odpowiedzialny za zapewnienie zgodności działania firmy z przyjętym systemem zarządzania. To odgórne podejście do kontroli działa skutecznie, co potwierdzają zarówno audyty zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Ramy zarządzania dla spraw niefinansowych obejmują różne polityki i procedury, takie jak m.in. Polityka Przeciwdziałania korupcji, Polityka Konfliktów Interesów, Kodeks Etyki, Procedura RODO, Procedura informowania o nieprawidłowościach oraz Polityka bezpieczeństwa informacji Grupy. Ramy bezpieczeństwa informacji Grupy zarządzane przez CISO Grupy. W 2023 r. bezpieczeństwo informacji Grupy ASEE zostało poprawione dzięki nowym i ulepszonym zasadom, takim jak Polityka bezpieczeństwa poczty elektronicznej Grupy, User Access Management Policy oraz Group AI Chatbots Acceptable Use Policy.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 14
System kontroli wewnętrznej w sprawach niefinansowych:
1. Struktura zarządzania obszarem ESG w ASEE
2. W 2022 roku Grupa ASEE powołała Compliance Officera, który jest odpowiedzialny za zapewnienie zgodności Grupy ASEE z Kodeksem etyki, Polityką przeciwdziałania korupcji, Polityką konfliktu interesów, a także procedurą zgłaszania nieprawidłowości.
3. HR Grupy ASEE poprzez polityki, procedury i standardy Grupy reguluje kwestie pracownicze i społeczne we wszystkich spółkach zależnych ASEE. Istnieje lokalna funkcja HR, która jest podporządkowana funkcji HR Grupy ASEE, która zapewnia solidne ramy dla stosowania standardów Grupy w środowiskach lokalnych.
4. Bezpieczeństwo informacji i ochrona danych W styczniu 2022 r. powołano CISO Grupy ASEE do zarządzania bezpieczeństwem informacji i ochroną danych. Polityki i standardy bezpieczeństwa informacji Grupy ASEE zostały wprowadzone na przełomie 2022 / 2023 roku a następnie uzupełniane podczas 2023 roku.
Oprócz funkcji kontrolnych pełnionych przez struktury zarządcze, Spółka powołała dodatkowe organy zajmujące się audytem zarządzania operacyjnego, procesów kontrolnych oraz skuteczności zarządzania ryzykiem. Na poziomie Rady Nadzorczej został powołany Komitet Audytu, który w szczególności:
1. weryfikuje adekwatność i skuteczność zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej,
2. weryfikuje skuteczność nadzoru nad zgodnością działania Spółki z przepisami prawa,
3. ocenia skuteczność systemów zarządzania ryzykiem, kontroli wewnętrznej i compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego,
4. ocenia dostosowanie Spółki do obserwacji, zaleceń i decyzji kierowanych do Spółki przez audytora zewnętrznego lub inne podmioty nadzorujące działalność Spółki.
Komitet Audytu wspierany jest przez Menedżera Audytu Wewnętrznego Grupy, który:
1. przygotowuje roczny plan audytów wewnętrznych,
2. przeprowadza audyty wewnętrzne we współpracy z odpowiednimi pracownikami spółek lokalnych,
3. sporządza raport zawierający wnioski z audytu i zalecenia,
Rada Nadzorcza Najwyższe ciało nadzorcze w obszarze ESG Opiniuje wizję ESG i kierunki strategiczne
Zarząd ASEE Rozwija i wdraża strategie oraz polityki w zakresie ESG
Kierownik Grupy ASEE ds. Administracji i Procesów Operacyjnych Odpowiada operacyjnie za segment ESG Odpowiada za raportowanie niefinansowe ESG
Zespół ds. Zrównoważonego Rozwoju Pracownicy wskazani przez spółki ASEE z określonymi rolami i odpowiedzialnościami środowiskowymi Sprawy pracownicze – zarządzane przez lokalne zespoły HR i koordynowane przez HR Grupy ASEE Społeczne – zarządzane przez lokalne zespoły HR i Compliance
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 15
4. monitoruje wdrażanie zaleceń.
Ponadto system kontroli wewnętrznej uzupełniają audytorzy zewnętrzni.
3.7. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI SPOŁECZNYMI I ŚRODOWISKOWYMI
G.3.1.
Struktura zarządzania ryzykiem obejmuje całą strukturę zarządzania ASEE, uwzględniając ryzyko finansowe i niefinansowe. Ze względu na ograniczoną wielkość, wiele spółek Grupy ASEE nie posiada odrębnych funkcji zarządzania ryzykiem.
Dla głównych procesów Grupa ASEE dąży do stosowania trzech linii obrony:
operacyjne zarządzanie ryzykiem związanym z działalnością jednostek,
zarządzanie ryzykiem przez wyznaczone role lub jednostki,
działalność komórki odpowiedzialnej za audyt wewnętrzny – Menedżera Audytu Wewnętrznego Grupy.
Ryzyka strategiczne są monitorowane i zarządzane przez Zarząd Grupy ASEE we współpracy z lokalnymi Zarządami.
Ryzyka operacyjne (w tym finansowe i niefinansowe) identyfikowane, mierzone i zarządzane przez kierownictwo operacyjne różnych funkcji pod nadzorem i wg wskazówek Grupy ASEE lub lokalnego Zarządu. Odpowiedzi na ryzyka i mechanizmy kontrolne projektowane przez odpowiedzialnych kierowników operacyjnych i zatwierdzane przez Grupę ASEE lub lokalne Zarządy. Odpowiedzi na ryzyka i kontrole ustalane i wdrażane za pośrednictwem polityk, procedur i procesów w całej Grupie ASEE.
Ramy zarządzania ryzykiem niefinansowym ustalane z perspektywy Grupy ASEE. ASEE na poziomie Grupy buduje świadomość w lokalnych spółkach poprzez gromadzenie i wyjaśnianie znaczenia danych niefinansowych. Natomiast istotne ryzyka związane z ESG zostały zidentyfikowane, ocenione i zaadresowane poprzez reakcje na ryzyko na poziomie Grupy. Procesem zarządza Kierownik ds. Administracji i Procesów Operacyjnych Grupy ASEE przy wsparciu Zarządu ASEE.
G.3.2.
Podczas ponownej oceny istotności w 2022 roku Grupa ASEE zaktualizowała ocenę ryzyka w zakresie ryzyk społecznych i środowiskowych. Lista i krótka charakterystyka zidentyfikowanych ryzyk społecznych lub środowiskowych została przedstawiona w punkcie 8.4 niniejszego raportu. Zostały one również omówione bardziej szczegółowo w poszczególnych sekcjach raportu np. pracowniczej lub środowiskowej. Grupa ASEE w 2023 roku wdrożyła zarówno kilka narzędzi ograniczających ryzyko i odpowiadających na nie, a także mechanizmy kontrolne. W roku 2024 będziemy adresować wszystkie pozostałe ryzyka.
3.8. ETYKA
Grupa ASEE uznaje ogromne znaczenie etyki i ustanowiła Kodeks Etyczny, który został zaktualizowany w listopadzie 2022 roku. Etyczne zachowanie jest kluczowe dla naszej kultury korporacyjnej, komunikacji z interesariuszami oraz sposobu prowadzenia działalności.
Nasz Kodeks Etyki służy jako wytyczne do zapewnienia norm społecznych, standardów etycznych, oczekiwanego postępowania i zgodności z przepisami we wszystkich sektorach, w których działamy. Kodeks Etyki skupia się w szczególności na naszych podstawowych wartościach korporacyjnych, jakimi uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, wydajność, profesjonalizm i zaangażowanie w ich szerszym znaczeniu. W naszej kulturze korporacyjnej silnie akcentujemy przejrzystość, która stanowi fundamentalną część naszego Kodeksu Etycznego.
Przykładamy dużą wagę do tego, aby wszyscy pracownicy ASEE rozumieli i przestrzegali przepisów naszego Kodeksu Etycznego, kultury korporacyjnej i wartości etycznych. Aby to osiągnąć, uczyniliśmy nasz Kodeks Etyczny obowiązkowym elementem naszego procesu on-boardingu dla wszystkich nowych pracowników. Ponadto opracowaliśmy internetowy program szkoleniowy z zakresu etyki, który jest dostępny dla wszystkich pracowników ASEE, w celu dalszego promowania naszych podstawowych wartości etycznych i kultury korporacyjnej. Zaleca się, aby każdy pracownik ukończył szkolenie i zapoznał się z postanowieniami naszego Kodeksu Etycznego. HR Grupy monitoruje regularnie w jakim stopniu szkolenia zostały ukończone przez pracowników poszczególnych spółek Grupy.
Grupa ASEE jest zobowiązana do przestrzegania najwyższych standardów etycznych we wszystkich obszarach naszej działalności. Nasz Kodeks Etyki nakreśla główne obszary zainteresowania i odzwierciedla nasze zaangażowanie w etyczne postępowanie. Poprzez zapewnienie, że wszyscy pracownicy rozumieją i przestrzegają postanowień Kodeksu Etycznego, demonstrujemy nasze stałe zaangażowanie w etyczne zachowanie i przestrzeganie przepisów.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 16
G.4.1.
Grupa ASEE w 2022 roku zatwierdziła zaktualizowany Kodeks Etyki oraz następujące dokumenty uzupełniające jego treść:
- zaktualizowaną Politykę Konfliktów Interesów,
- zaktualizowaną Politykę Uczciwej Konkurencji,
- zaktualizowaną Politykę przeciwdziałania korupcji,
- oraz inne procedury zarówno Grupowe jak i lokalne stosowane przez poszczególne spółki oraz działy w celu wdrożenia i uszczegółowienia postanowień powyższych polityk.
Powyższe dokumenty są opublikowane na stronie internetowej spółki i można je znaleźć korzystając z poniższych linków:
G.4.5.
W 2023 roku nie zostały zaraportowane żadne naruszenia standardów etycznych.
G.4.6.
Kodeks Etyki jest obowiązkowym elementem naszego procesu onboardingu dla wszystkich nowych pracowników ASEE. Aby dalej promować nasze podstawowe wartości etyczne i kulturę korporacyjną, opracowaliśmy kompleksowy internetowy program szkoleniowy w zakresie etyki, który jest dostępny dla wszystkich pracowników ASEE. Zdecydowanie zaleca się, aby każdy pracownik ukończył szkolenie oraz dokładnie zapoznał się z postanowieniami zawartymi w naszym Kodeksie etyki. Szkolenie to posłuży jako podstawowe narzędzie dostarczania wskazówek dotyczących etycznego postępowania, wzmacniając nasze zaangażowanie w utrzymywanie najwyższych standardów etycznych we wszystkich naszych działaniach.
Grupa ASEE jest bardzo aktywna w zakresie projektów fuzji i przejęć, co stwarza ryzyko problemów związanych z onboardingiem nowych podmiotów. Zarządzanie Kapitałem Ludzkim (HCM) to narzędzie HR, które zostało wdrożone na poziomie Grupy i udostępniane jest wszystkim pracownikom z poziomu ich indywidualnych kont. Umożliwia pracownikom nowych firm szybki dostęp i kontrolę nad tymi samymi szkoleniami, co inni pracownicy. Mimo że mamy wdrożony HCM, nowe przejęte spółki mogą opóźniać się z ukończeniem takich szkoleń. Na koniec 2023 r. łączna liczba pracowników, którzy przeszli szkolenie z zakresu Kodeksu Etyki, wyniosła 3433 pracowników.
Grupa ASEE wdrożyła zestaw sformalizowanych procedur poakwizycyjnych. Procedury udostępniae wszystkim nowo dołączającym spółkom. Wspólny zestaw standardów został przygotowany we współpracy z kluczowymi ekspertami w dziedzinie biznesu w Grupie i w stosownych przypadkach konsultowany zewnętrznie. Wspólny zestaw standardów został przygotowany we współpracy z kluczowymi ekspertami w dziedzinie biznesu w Grupie i w stosownych przypadkach konsultowany z podmiotami zewnętrznymi. Standardy obejmują wszystkie kluczowe obszary działalności biznesowej, od sprzedaży, finansów, controllingu po działania operacyjne i dostawcze. W określonych dziedzinach standardy już wspierane wspólnie uzgodnionymi i dostarczonymi narzędziami. Standardy stworzyły podstawy do ciągłego doskonalenia procesu zarządzanego przez zespół Business Development w ramach grupy z dodatkowym naciskiem na doskonalenie procesów w 2024 roku.
Ponadto, aby w pełni wykorzystać potencjał ostatnich fuzji i przejęć, w każdej z nowo połączonych spółek powołano lidera ds. integracji po fuzji, powołano rozszerzony zespół ds. integracji po fuzji odpowiedzialny za wdrożenie uzgodnionych standardów, zgodnie ze wspólnie ustalonymi procesami
3.9. ZGODNOŚĆ Z TAKSONOMIĄ DLA DZIAŁAŃ ZRÓWNOWAŻONYCH ŚRODOWISKOWO
Działalność biznesowa Grupy ASEE kwalifikuje się do unijnej taksonomii działań zrównoważonych ekologicznie w 45% pod względem przychodów, w 58% pod względem nakładów inwestycyjnych i w 48% pod względem kosztów operacyjnych.
W 2020 r. przyjęto unijne rozporządzenie 2020/852 w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje. W dniu 4 czerwca 2021 r. Komisja Europejska wydała rozporządzenie delegowane 2021/2139 określające techniczne kryteria zgodności. Definiuje ono kryteria zgodności do uznania wniesienia znaczącego wkładu w łagodzenie zmian klimatu i przystosowanie się do nich.
27 Czerwca 2023 r. Komisja Europejska wydała rozporządzenie zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 ustanawiające dodatkowe techniczne kryteria kwalifikacji służące określeniu warunków, na jakich niektóre rodzaje działalności gospodarczej kwalifikują się jako wnoszące istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 17
także określeniu, czy działalność ta nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych. Pozostałe cele środowiskowe to:
- zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich
- przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym
- zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola
- ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.
Ponadto w dniu 27 czerwca 2023 r. Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie uzupełniające 2023/2486 do rozporządzeń 2020/852 w celu określenia warunków, w których działalność gospodarcza kwalifikuje się jako przyczyniająca się w znacznym stopniu do wyżej wymienionych dodatkowych celów.
Po rozważeniu Grupa ASEE zdecydowała się zachować samą procedurę taksonomii, jaka została przedstawiona w 2022 r., aby zapewnić porównywalność lat 2022 i 2023. Wraz ze standardami ESRS planujemy wdrożyć nowe standardy taksonomii zawierające wszystkie wymagania przedstawione w wyżej wymienionych przepisach.
PROCES WDROŻENIA TAKSONOMII
Proces wdrożenia obejmował następujące kroki:
Krok 1: Ustalenie kodów działalności NACE, w których zlokalizowana jest działalność gospodarcza Grupy ASEE. Analizę przeprowadzono w oparciu o „NACE Rev.2 – Statystyczna klasyfikacja działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej”.
Krok 2: Identyfikacja obrotów, nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych we wszystkich spółkach Grupy ASEE. Do identyfikacji wykorzystano metodologię określoną w Załączniku nr 1 do Rozporządzenia Delegowanego UE nr 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie treści KPI, które mają być ujawniane przez podmioty niefinansowe (odpowiednio zasady wskazane w załączniku nr 1 pkt 1.1.1. w zakresie obrotów, w pkt 1.1.2 w odniesieniu do CapEx oraz w pkt 1.1.3 w zakresie OpEx).
Krok 3: Alokacja obrotów, CapEx i OpEx do poszczególnych zidentyfikowanych aktywności we wszystkich spółkach Grupy ASEE.
Krok 4: Dane o przychodach, CapEx i OpEx ze wszystkich spółek zostały skonsolidowane na poziomie Grupy. Procent obrotów, CapEx i OpEx przypisany do każdej działalności z kodem NACE został obliczony na poziomie Grupy.
Krok 5: Ustalono, czy działalność prowadzona w spółkach Grupy ASEE jest zdefiniowana jako taksonomia kwalifikująca się w Załączniku 1 i 2 Rozporządzenia Delegowanego UE 2021/2139 w zakresie łagodzenia zmian klimatu i dostosowania się do zmian klimatu. oraz czy te sektory są uwzględnione w taksonomii jako kwalifikujące się do taksonomii.
Krok 6: Poszczególne rodzaje działalności zidentyfikowane w Grupie ASEE i sklasyfikowane w Taksonomii, powinny zostać poddane przeglądowi w odniesieniu do kryteriów selekcji, jak wskazano w Rozporządzeniu Delegowanym 2021/2178. W każdym przypadku należy ocenić, czy dane działanie spełnia kryteria wniesienia znaczącego wkładu w przeciwdziałanie zmianie klimatu lub łagodzenie skutków zmian klimatu, oraz w przypadku każdego działania należy zweryfikować, czy nie powoduje poważnej szkody dla innych celów środowiskowych, zgodnie z kryteriami wskazanymi w Rozporządzeniu. Dla każdego działania należy również określić, czy jest to działanie „na rzecz przejścia”, czy wspierające. Na koniec należy ustalić, czy działania prowadzone w sposób zapewniający zgodność z minimalnymi gwarancjami określonymi w rozporządzeniu.
Krok 7: Arkusze prezentacji zostały przygotowane dla obrotów, nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych zgodnie z szablonami zawartymi w Załączniku 2 do Rozporządzenia Delegowanego UE 2021/2178.
Należy podkreślić, że tylko niektóre aktywności Grupy ASEE zostały zdefiniowane jako taksonomia kwalifikująca się do wniesienia znaczącego wkładu w łagodzenie zmian klimatu i przystosowanie się do nich. Ponieważ zakres naszych działań kwalifikujących się do taksonomii w 2023 był bardzo ograniczony, Zarząd Grupy ASEE zdecydował o ograniczeniu tegorocznego raportu do kwestii kwalifikowania do taksonomii. Ponieważ dostosowanie do taksonomii nie zostało zweryfikowane w przypadku danych za 2023 r., wszystkie działania kwalifikujące się do objęcia taksonomią zgłaszane jako niedostosowane do taksonomii. Przewidujemy, że przedstawione dane mogą ulec zmianie w kolejnych latach w miarę dojrzewania naszego zrozumienia i definiowania jasnych zasad klasyfikacji. Pozostajemy zaangażowani w dostarczanie dokładnych i przejrzystych informacji w odniesieniu do Taksonomii w kolejnych latach.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 18
Udział procentowy obrotu z usług powiązanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką ujawnienie dotyczy roku 2023
Udział procentowy nakładów inwestycyjnych z tytułu usług powiązanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką – ujawnienie dotyczy roku 2023
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 19
Udział procentowy wydatków operacyjnych z tytułu usług powiązanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką – ujawnienie dotyczy roku 2023
4. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności
4 . K l u c z o w e n i e f i n a n s o w e w s k a ź n i k i e f e k t y w n o ś c i
Zarząd ASEE zdefiniował listę 35 wskaźników niefinansowych, które monitorowane i raportowane. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności (KPI) zostaną poddane przeglądowi i ulepszone zgodnie z nowymi europejskimi standardami sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS).
Spośród tych wskaźników Zarząd wybrał 5 kluczowych wskaźników (KPI), które wykorzystywane przy podejmowaniu decyzji strategicznych i operacyjnych. Chociaż planowano aktualizację wskaźników KPI, Zarząd ASEE zdecydował, że planowana aktualizacja zostanie przeprowadzona zgodnie z nowymi Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju obowiązującymi dla raportowania za rok 2024.
Kluczowe niefinansowe wskaźniki (KPI) wyników:
G.2.2. Lista certyfikowanych systemów zarządzania.
E.2.2. Procent (%) energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii.
E.5.3 Emisje gazów cieplarnianych na jednostkę przychodu.
E.6.4. Emisje odpadów na przychody.
S.5.1. Średnia liczba godzin szkoleniowych na pracownika.
Podsumowanie wyników KPI w 2023 r. przedstawiono na stronie numer 4
W 2023 roku Grupa ASEE:
- zwiększyła liczbę certyfikowanych systemów zarządzania z 74 do 83: potwierdza to przywiązanie Spółki do odpowiedniej jakości i rzetelności świadczonych usług;
- zmniejszyła odsetek energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii z 12% do 9%: Spółka preferuje wybór dostawców oferujących bardziej ekologiczny wskaźnik energetyczny. Ponieważ w ubiegłym roku światowa gospodarka stanęła w obliczu kryzysu energetycznego, jest to również widoczne w prezentowanym raporcie. Spółki z Grupy ASEE polegają głównie na dostawcach energii, którzy nie zawsze mogą zaoferować zielone źródła energii. Dlatego zdecydowaliśmy się zainwestować we własną zieloną energię (np. panele fotowoltaiczne w Serbii i Słowenii) czego efekty powinniśmy widzieć w kolejnych latach.
- zanotowała wzrost emisji gazów cieplarnianych w zakresie 1 i 2 o 9% z 2,76 MgCO2e na 1 mln PLN przychodów do 2,97 MgCO2e na 1 mln PLN przychodów: Krótkie wyjaśnienie wynika z widocznego wzrostu działalności operacyjnej, większej liczby pracowników przychodzących do biura (energia i ogrzewanie), a także znacznego wzrostu podróży służbowych i operacyjnych pojazdami służbowymi.
- zanotowała spadek emisji odpadów w przeliczeniu na przychody o 7% do 141,26 kg na 1 mln przychodów: spadek ten był głównie spowodowany jednorazowym wydarzeniem w Serbii w ubiegłym roku, gdzie zutylizowaliśmy znaczną ilości starego sprzętu elektronicznego. W 2023 r. nie mieliśmy takiego wydarzenia.
- Przeprowadziła średnio 13.3h szkoleniowych na pracownika. W 2024 roku będziemy się koncentrować na zwiększeniu liczby szkoleń oraz zapewnieniu więcej możliwości szkoleniowych dla pracowników ASEE w celu zwiększenia wiedzy, kompetencji i doświadczenia firmy.
Chociaż jesteśmy przekonani o priorytetowym traktowaniu tych niefinansowych aspektów, nasza podróż w kierunku monitorowania i mierzenia tych kluczowych wskaźników efektywności rozpoczęła się w 2020 roku. W ciągu ostatnich trzech lat odnotowaliśmy znaczną poprawę zarówno jakości, jak i dostępności naszych danych. Jednak globalny wpływ pandemii COVID- 19 w 2020 i 2021 r., a następnie spowolnienie gospodarcze w 2022 i 2023 r., skłoniły nas do przyjęcia nowych standardów operacyjnych, w tym hybrydowego modelu działania i polityki pracy z domu.
Wraz z ustabilizowaniem się warunków ekonomicznych i operacyjnych, ASEE zaczęło zachęcać pracowników do powrotu do biura. Biorąc pod uwagę dynamikę, zdecydowaliśmy się nie ustalać konkretnych, mierzalnych celów dla naszych niefinansowych KPI na tym etapie. Zamiast tego będziemy pamiętać o tych priorytetach, formułując cele w 2024 r., biorąc pod uwagę wprowadzenie nowych Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS).
5. Środowisko
5 . Ś r o d o w i s k o
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 23
Wpływ na środowisko w przypadku Grupy ASEE (w tym Payten) jest dość ograniczony, ponieważ Grupa nie prowadzi działalności produkcyjnej. Z tego samego powodu zmiany w środowisku nie wpływają na działalność ASEE w perspektywie krótko- i średnioterminowej.
Spółki Payten, które sprzedają i serwisują bankomaty i terminale płatnicze, mogą generować znaczące odpady elektryczne, gdy stary sprzęt jest utylizowany przez spółkę z grupy ASEE lub jej klienta. Ponadto biura Grupy ASEE produkują dodatkowo odpady komunalne.
Grupa ASEE wdrożyła ogólnogrupową politykę zarządzania jej wpływem na klimat i środowisko. Zgodnie z polityką Grupa ASEE (w tym Payten) ma na celu:
ograniczenie zużycia energii i zasobów naturalnych,
przyczynienie się do zarządzania kryzysem klimatycznym poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych / CO2,
zwiększenie proporcji zużytej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych,
troskę o lokalne środowisko.
W wyniku tej nowej polityki, każda lokalna firma wyznaczyła „Specjalistę ds. Zrównoważonego Rozwoju” odpowiedzialnego za lokalną realizację polityki środowiskowej. Wraz z Właścicielem Polityki Grupowej tworzą Zespół ds. Zrównoważonego Rozwoju ASEE.
5.1. ZMIANA KLIMATU
Średnia temperatura powierzchni planety wzrosła o około 1,18 stopnia Celsjusza od końca XIX wieku, co jest spowodowane głównie zwiększoną emisją gazów cieplarnianych (GHG) do atmosfery i innymi działaniami człowieka.
Obecny trend ocieplenia ma szczególne znaczenie, ponieważ prawdopodobnie w większości jest wynikiem działalności człowieka od połowy XX wieku i postępuje w tempie bezprecedensowym od dziesięcioleci do tysiącleci. https://climate.nasa.gov/evidence/
Zmiany klimatyczne mogą wpłynąć na funkcjonowanie Grupy ASEE w następujących obszarach:
Globalne ocieplenie klimatu może wpłynąć na ASEE w perspektywie długoterminowej, głównie ze względu na potencjalny wpływ na turystykę.
Ekstremalne zdarzenia pogodowe mogą wpływać na podaż zakupionego sprzętu i ograniczać możliwość świadczenia usług wsparcia na miejscu.
Nowe przepisy dotyczące klimatu mogą zostać wprowadzone wraz z nowymi obowiązkami dotyczącymi operacji ASEE.
Wzrost kosztów energii elektrycznej może wpłynąć na koszty działalności ASEE.
Funkcjonowanie Grupy ASEE może wpływać na zmiany klimatyczne w następujących obszarach:
Transport zakupionego sprzętu na duże odległości.
Zużycie paliwa przez samochody służbowe obsługujące zainstalowane urządzenia.
Grupa prowadzi działalność w wielu biurach wykorzystując energię i ogrzewanie.
Podróże biznesowe.
Gospodarowanie odpadami.
Skala bezgotówkowych operacji płatniczych.
Zagrożenia i szanse związane ze zmianą klimatu
Proces zarządzania ryzykiem w 2023r. został zaktualizowany. Koncentrował się bardziej na ocenie zagrożeń i szans związanych ze zmianami klimatycznymi. Ogólny wpływ ryzyka związanego z klimatem na działalność Grupy ASEE został oceniony jako średni. Ze względu na brak energochłonnych linii produkcyjnych istotność kwestii klimatycznych jest dość ograniczona. Poniższa tabela przedstawia główne zagrożenia i szanse związane z kryzysem klimatycznym.
Zmiana klimatu
Ryzyka dotyczące klimatu
Okazje dotyczące klimatu
1. Ryzyko prawne
1.1. Nałożenie dodatkowych podatków środowiskowych i społecznych i/lub wdrożenie przepisów dotyczących redukcji emisji dwutlenku węgla, aby zmniejszyć emisje CO2.
1.2. Ryzyko większych ograniczeń w poruszaniu się samochodami z silnikiem diesla w miastach: bardziej restrykcyjne przepisy mogą uniemożliwić ASEE wykorzystanie floty samochodów z silnikiem diesla do obsługi klientów w dużych miastach.
Ogólne
1. Modernizacja floty samochodowej do samochodów elektrycznych może zarówno zmniejszyć emisje
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 24
Zmiana klimatu
Ryzyka dotyczące klimatu
Okazje dotyczące klimatu
2.1. Brak siły roboczej z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym i fizycznym spowodowanych podwyższoną temperaturą, alergiami, zanieczyszczeniem powietrza itp.
2.2. Ryzyko pożaru, powodzi, trzęsień ziemi i ich wpływu na aktywa operacyjne firm (biura, centra danych, połączenia internetowe itp.) z powodu wzrostu temperatury, podnoszenia się poziomu morza, ekstremalnych warunków pogodowych.
2. Ryzyko operacyjne
2.3. Brak zasobów operacyjnych lub wzrost cen zasobów (komputerów, serwerów, routerów i innego sprzętu) z powodu zmian w łańcuchu dostaw, produkcji, cen i niedoboru materiałów.
3.1. Ryzyko znacznego wzrostu cen i zużycia energii elektrycznej, co może prowadzić do wzrostu kosztów operacyjnych.
3. Zużycie paliw i energii
3.2. Ryzyko znacznego wzrostu cen i zużycia paliw, co może prowadzić do wzrostu kosztów operacyjnych
4. Ryzyko reputacyjne
Zwiększenie oczekiwań i zapotrzebowania na działania klimatyczne ze strony wszystkich odpowiednich interesariuszy (pracowników, klientów, sprzedawców, dostawców, udziałowców, regulatorów).
5. Ryzyko biznesowe
Globalne ocieplenie może skutkować ograniczeniem ruchu turystycznego, co może zmniejszyć popyt na tradycyjne metody płatności gotówką (bankomaty) i kartami kredytowymi (POS), a więc może zmniejszyć przychody firmy.
gazów cieplarnianych, jak i obniżyć koszty operacyjne i koszty obsługi serwisowej samochodów.
2.Promocja naszych produktów i usług jako innowacyjnych technologii, które przyczyniają się do cyfryzacji i mają pozytywny wpływ na zmniejszenie zagrożeń klimatycznych.
3. Optymalizacja kosztów - efektywne wykorzystanie energii elektrycznej, ogrzewania, przestrzeni roboczej, zasobów (ludzkich i operacyjnych).
4. W konsekwencji mniejszego ruchu turystycznego ludzie będą spędzać więcej czasu w domu, co skutkuje wzrostem e-commerce, co otwiera możliwości oferowania elektronicznych kanałów płatności.
Polityka dotycząca klimatu
Podczas gdy wpływ ASEE na środowisko jest ograniczony, Grupa ASEE jest przekonana do reagowania na proces globalnego ocieplenia poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych. W celu potwierdzenia tego zobowiązania Grupa ASEE zdecydowała się na zarządzanie emisjami GHG jako jednym z kluczowych niefinansowych wskaźników efektywności.
Zarząd podjął decyzję o włączeniu zagadnień klimatycznych do Polityki Środowiskowej. Główne zagadnienie klimatyczne w Polityce Środowiskowej dotyczy emisji gazów cieplarnianych. Emisja dwutlenku węgla wynika ze zużycia paliwa i energii. Redukcja emisji dwutlenku węgla została uznana za jeden z kluczowych celów Polityki.
W celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych Spółka promuje korzystanie z pojazdów elektrycznych i hybrydowych. ASEE promuje również inwestycje w energię odnawialną dla naszych biur. Taka inwestycja odniosła sukces np. w naszych biurach w Kosowie. Kolejne dwa biura w Słowenii i Serbii obecnie w trakcie inwestycji w panele fotowoltaiczne. Zostanie to przedstawione w kolejnym raporcie ESRS Grupy ASEE. Pozostałe działania mające na celu ograniczenie negatywnego wpływu działalności Grupy ASEE na zmiany klimatyczne zostały omówione w kolejnych rozdziałach poniżej.
Zarządzanie zagadnieniami klimatu w strukturze organizacyjnej ASEE
Zarządzamy ryzykiem zmian klimatycznych w kontekście struktury zarządzania środowiskowego. Struktura obejmuje wyższe stanowisko kierownicze na poziomie Grupy oraz specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju odpowiedzialnych również za kwestie klimatyczne w każdej firmie. Bardziej szczegółowe informacje na temat struktury zarządzania zostały przedstawione w punkcie 3.6 powyżej.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 25
5.2. ZUŻYCIE PALIW I ENERGII
Według badania istotności Grupy ASEE, zużycie energii i paliwa jest jednym z najważniejszych obszarów wpływu firmy na środowisko.
2023
2022
2023 vs 2022
Zużycie energii łącznie
Mg
MWh
MWh
%
Benzyna
241
2,961
2,124
39%
Olej napędowy
313
3,740
3,439
9%
LPG
320
172
87%
Paliwo Samochodowe
EV
12
9
34%
Energia elektryczna
3,513
3,287
7%
Budynki
Ogrzewanie
1,537
1,495
3%
Zużycie energii łącznie
12,083
10,524
15%
Łącznie energia na przychody (MWh/1 milion PLN)
7.4
6.7
10%
w tym energia z odnawialnych źródeł
1,088
1,277
-15%
E.2.1.
Grupa ASEE,w tym Payten, wykorzystała 12 083 MWh energii. Zweryfikowaliśmy źródła energii z naszymi dostawcami na poszczególnych rynkach i wiemy, że 9% zużytej energii zostało wygenerowane ze źródeł odnawialnych. Pozostałe 91% zostało skategoryzowane jako "nieodnawialne". Chociaż oznacza to spadek procentowego udziału energii odnawialnej, zmiana ta wynika z informacji otrzymanych od naszych dostawców. W odpowiedzi Grupa ASEE zainicjowała już plany zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii w 2024 roku. Korzystamy już z paneli słonecznych w Kosowie i Albanii, a inne inwestycje w panele słoneczne w Słowenii i Serbii w toku, aby generować energię elektryczną dla naszych biur. Inwestycje te zostaną odzwierciedlone w naszym kolejnym raporcie za 2024 rok. Ponadto aktywnie oceniamy inne możliwości zielonych źródeł energii, aby jeszcze bardziej zmniejszyć nasz wpływ na środowisko.
Całkowite zużycie energii w MWh jest podzielone równo pomiędzy energię i ciepło wykorzystywane w biurach oraz paliwo wykorzystywane przez pojazdy firmowe. W działalności operacyjnej Grupy energia wykorzystywana jest przede wszystkim w biurach, generując tym samym wpływ pośredni. Dlatego informacje zebrane od wszystkich spółek operacyjnych zawierają dane dotyczące zarówno zakupionej energii elektrycznej, jak i zużycia ciepła. Obejmuje ono zarówno biura wynajmowane, jak i będące własnością firmy. Ponieważ spółka nie prowadzi zakładów produkcyjnych, zużycie energii monitorowane jest jako całkowite zużycie energii na poziomie Grupy ASEE.
Firma korzysta z wielu samochodów używanych zarówno jako samochody serwisowe, jak i środki transportu pracowników. Energia pochodząca ze spalania benzyny i oleju napędowego pochodzi z floty około 500 samochodów. Dlatego zużycie paliwa powoduje znaczący bezpośredni wpływ na środowisko. W ciągu 2023 roku pojazdy służbowe przejechały 10 696 331 km, spalając 732 424 litrów paliwa. Ponieważ zrównoważony rozwój jest coraz ważniejszy dla Grupy ASEE, Spółka wprowadziła Grupową Politykę Pojazdową, która zachęca do zakupu pojazdów hybrydowych i elektrycznych, a tym samym ma na celu zmniejszenie konwencjonalnego, mniej przyjaznego dla środowiska zużycia paliwa. Już teraz widzimy, że liczba pojazdów elektrycznych w naszej flocie wzrasta, a naszym celem jest jeszcze większy wzrost.
E.2.2.
Grupa ASEE monitoruje również zużycie energii ze źródeł odnawialnych. Około 9% zużytej energii pochodziło z odnawialnych źródeł energii. Zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej we wszystkich naszych spółkach jest jednym z kluczowych priorytetów Grupy ASEE w obszarze zrównoważonego rozwoju. Grupa ASEE uwzględniła to w swoich kluczowych niefinansowych wskaźnikach efektywności. W kolejnych latach planowane działania mające na celu zwiększenie tego odsetka. Spółka zadeklarowała, że cele strategiczne i działania długoterminowe zostaną wprowadzone w 2023 roku. Chociaż rozpoczęliśmy już inwestycje w zasoby odnawialne, obecnie koncentrujemy się na spełnieniu wszystkich wymogów ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Plan zakłada wykorzystanie danych z 2023 r. jako punktu odniesienia i wyznaczenie nowych celów strategicznych w 2024 r., które będą odpowiednio raportowane. Cele te będą obejmować cele w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 26
E.2.3.
Grupa ASEE monitoruje Zużycie energii w relacji do przychodów. W 2023 roku spółka zużyła 7,4 MWh energii na 1 mln PLN przychodów, co oznacza wzrost o 10% w stosunku do roku poprzedniego. Pomimo wzrostu przychodów o 8%, zgodnie ze Skonsolidowanym Sprawozdaniem Zarządu, zużycie energii elektrycznej wzrosło o około 15%. Wzrost ten można przypisać różnym czynnikom wskazującym na powrót do normalnej działalności biznesowej, w tym zwiększonej frekwencji w biurach, zwiększonej aktywności biznesowej prowadzącej do znacznego wzrostu przebiegu pojazdów oraz zwiększonej wysyłki zarówno drogą lądową, jak i morską. Chociaż rozważano zmianę tego wskaźnika w raporcie z 2023 r., został on zachowany. Uwzględnienie tego wskaźnika zostanie jednak ponownie ocenione w raporcie za 2024 r., zgodnie ze standardami ESRS (Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju). Warto zauważyć, że działalność Grupy ASEE ma ograniczone możliwości jeżeli chodzi o wpływ na zużycie energii w dół łańcucha dostaw.
5.3. EMISJE GAZÓW CIEPLARNIANYCH DO ATMOSFERY
Zarząd ASEE jest coraz bardziej zaniepokojony zmianami klimatycznymi. Jak zostało wskazane wyżej w punkcie 5.1, Zarząd chce aktywnie zarządzać naszą działalnością w celu zwalczania kryzysu klimatycznego poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych. Grupa ASEE dąży do tego, aby raportowanie gazów cieplarnianych było oparte na zasadach: istotności, kompletności, spójności, przejrzystości i dokładności.
Cele biznesowe i definiowanie inwentarza
Waga emitowanych gazów cieplarnianych jest jednym z niefinansowych kluczowych wskaźników efektywności dla Grupy ASEE. Jako dodatkową metrykę ASEE zdecydowało się monitorować emisję gazów cieplarnianych w przeliczeniu na przychody. Z uwagi na fakt, że Grupa ASEE charakteryzuje się znaczną dynamiką rozwoju i corocznym wzrostem przychodów, wspomniany wskaźnik w 2024 roku będzie podlegał przeglądowi i modyfikacji zgodnie z nowymi standardami ESRS.
W minionym okresie firma stale budowała dobre zrozumienie emisji gazów cieplarnianych i dążyła do gromadzenia i prezentowania kompletnych i dokładnych danych. W przyszłości ASEE będzie dążyć do:
- Dalszego monitorowania zagrożeń związanych z emisjami gazów cieplarnianych.
- Zweryfikowanie kompletności danych dotyczących emisji z zakresu 3.
- Zidentyfikowania opłacalnych możliwości redukcji.
- Ustalenia długoterminowych celów w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, jak tylko określony zostanie rok bazowy.
W 2024 r. Grupa ASEE zamierza wprowadzić kwartalne raporty dotyczące emisji gazów cieplarnianych, które powinny być regularnie monitorowane przez zespół ds. zrównoważonego rozwoju i raportowane do Zarządu.
Emisje gazów cieplarnianych monitorowane i raportowane zgodnie z The Greenhouse Gas Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard – Revised Edition.
Ustalenie granic organizacyjnych
Wyznaczając granice organizacyjne, Grupa ASEE zdecydowała się przyjąć podejście kontrolne w celu konsolidacji emisji gazów cieplarnianych. Pełną listę spółek zależnych uwzględnionych w raporcie Grupy ASEE zawiera Załącznik 1.
Ustalenie granic operacyjnych
W celu wyznaczenia granic operacyjnych firma przeanalizowała dane dotyczące następujących potencjalnych źródeł emisji:
- Energia i ogrzewanie,
- Paliwa samochodowe,
- Olej używany przez generatory,
- Czynnik chłodniczy używany w klimatyzatorach,
- Podróże pasażerskie,
- Wysyłka ładunków,
- Energia ze źródeł odnawialnych,
- Odpady.
Po przeanalizowaniu danych firma zdecydowała się uwzględnić w raporcie emisje gazów cieplarnianych z: emisji bezpośrednich (Zakres 1), pośrednich emisji energii (Zakres 2) oraz niektórych istotnych emisji pośrednich (Zakres 3).
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 27
Zakres 1: Bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych ze źródeł posiadanych lub kontrolowanych: emisje ze spalania paliw w samochodach będących własnością przedsiębiorstwa / pod ich kontrolą. Firma wzięła również pod uwagę czynnik chłodniczy używany w klimatyzatorach, ale zgłoszone ilości uznane zostały za nieistotne.
Zakres 2: Pośrednie emisje gazów cieplarnianych z energii: emisje z wytwarzania zakupionej energii elektrycznej i ciepła zużywanej w budynkach własnych lub kontrolowanych. Dla spółek z Grupy ASEE zakupiona energia elektryczna jest jednym z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych i najważniejszą szansą na redukcję tych emisji.
Zakres 3: Inne pośrednie emisje gazów cieplarnianych: w 2021 roku Spółka koncentrowała się na najważniejszych źródłach emisji z zakresu 3, tj. transporcie i podróżach służbowych.
Wyliczenia emisji Zakresu 3
Segment Rozwiązań w obszarze płatności Grupy ASEE (działający pod marką Payten) ma znaczną ekspozycję na emisje transportowe. Firma kupuje bankomaty i terminale płatnicze, najczęściej za granicą. Transport tego sprzętu powoduje znaczne emisje gazów cieplarnianych. Pracownicy wszystkich spółek Grupy ASEE generują emisje wynikające z podróży służbowych.
W 2024 roku Grupa ASEE będzie kontynuować analizę innych potencjalnych emisji z Zakresu 3, np. zakupione towary i usługi, dobra inwestycyjne, odpady, dojazdy pracowników, aktywa leasingowane (w tym usługi outsourcingowe), utylizacja na koniec życia sprzedanych produktów.
Ze względu na międzynarodowy charakter działalności Grupy, nie było możliwe wskazanie konkretnych partnerów w łańcuchu wartości jako głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych (GHG). W związku z tym uzyskanie dokładnych danych na temat emisji GHG okazało się trudnym zadaniem.
Podczas ilościowego określania emisji z zakresu 3 Grupa ASEE zidentyfikowała istotne różnice między różnymi spółkami. Jest to związane z różnymi przyjętymi modelami biznesowymi. Podczas gdy w niektórych krajach spółki ASEE obsługują bankomaty przy użyciu zasobów wewnętrznych, w innych krajach konserwacja jest zlecana na zewnątrz. Grupa ASEE będzie kontynuować dokładniejszy przegląd swoich usług outsourcingowych w celu określenia możliwych zmian w sprawozdawczości z zakresu 3 od 2024 r.
Śledzenie emisji w czasie
Grupa ASEE jest zaangażowana w monitorowanie i redukcję emisji gazów cieplarnianych. Aby zapewnić dokładne śledzenie postępów, konieczne jest ustalenie roku bazowego charakteryzującego się utrzymaniem normalnej działalności przez cały rok.
Pomimo naszego początkowego zobowiązania do ustalenia roku 2023 jako roku bazowego, podjęliśmy decyzję o odroczeniu wyznaczenia celów na rok 2024. Korekta ta wynika z naszego planu wprowadzenia Europejskich Standardów Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), dostosowując nasze cele do tych standardów w celu określenia docelowych emisji gazów cieplarnianych. Ta strategiczna zmiana wzmacnia nasze zaangażowanie w przejrzystość i przyjęcie uznanych standardów, zapewniając bardziej kompleksowe i skuteczne podejście do naszych inicjatyw środowiskowych.
Dane nt. aktywności i czynniki emisji
Dane dotyczące aktywności zostały zebrane ze wszystkich spółek Grupy ASEE. W 2023 roku ASEE nie prosiło swoich dostawców o dostarczanie jakichkolwiek danych dotyczących konkretnych działań w łańcuchu wartości firmy. Dlatego wykorzystano tylko średnie dane wtórne dla branży.
Opublikowane wskaźniki emisji służą do obliczania emisji z zakresu 1 (w przypadku paliw) i zakresu 2 (w przypadku energii elektrycznej). Emisje z zakresu 2 obliczono metodą lokalizacji. Emisje gazów cieplarnianych z zakresu 3 obliczane na podstawie danych dotyczących działalności, takich jak zużycie paliwa, przebieg samochodu, odległość transportowania lub mile pasażerskie oraz opublikowane współczynniki emisji.
Wyliczenie emisji
Emisje z Zakresu 1 i Zakresu 3 zostały obliczone przy użyciu narzędzia GHG Protocol Tool w formacie: “World Resources Institute (2015). GHG Protocol tool for mobile combustion. Version 2.6” dostępnym na stronie internetowej GHG Protocol Initiative ( www.ghgprotocol.org ). Emisje zakresu 2 zostały wyliczone z użyciem krajowych czynników emisji zgodnie z
rekomendacją Międzynarodowej Agencji Energii tj. „Production fuel mix factor (https://www.carbonfootprint.com/docs/2023_02_emissions_factors_sources_for_2022_electricity_v10.pdf).
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 28
Wszystkie spółki Grupy ASEE zgłosiły do centrali spółki następujące dane: energia i ogrzewanie, przebieg samochodów, olej napędowy zużyty przez generatory, podróże pasażerskie i transport towarowy.
W zakresie 1 (paliwo samochodowe, olej napędowy używany przez generatory) i zakresie 3 (podróże pasażerskie i transport towarowy) Grupa ASEE zastosowała scentralizowane podejście do obliczania emisji w 2022 r. na poziomie Grupy. Dla wszystkich emisji związanych z transportem zastosowano metodę opartą na odległości. Ze względu na różnice w czynnikach emisji energii na poziomie kraju, firma przyjęła zdecentralizowane podejście do emisji z Zakresu 2. W 2023 roku ASEE zdecydowało się kontynuować stosowanie podejścia scentralizowanego dla Zakresu 1 i 3 z powodu złożoności ręcznego procesu zbierania danych. Kiedy w przyszłości proces zbierania danych zostanie zautomatyzowany, Grupa ASEE rozważy podejście zdecentralizowane dla przyszłych raportów, ponieważ może ono zwiększyć świadomość ryzyka klimatycznego we wszystkich lokalnych spółkach.
Niepewność współczynnika emisji dla współczynników emisji CO2 w transporcie drogowym charakteryzuje się niepewnością wynoszącą 2–5%, ze względu na niepewność dotyczącą składu paliwa. (na podstawie 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, Volume 3 Energy, Chapter 3 Mobile Combustion published on https://www.ipcc-
ggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/2_Volume2/V2_3_Ch3_Mobile_Combustion.pdf
Poniższa tabela przedstawia wszystkie raportowane emisje Zakresu 1, Zakresu 2 i Zakresu 3 wygenerowane przez Grupę ASEE w 2023 roku.
Zakres
Aktywność
Wartość
Jednostka
MgCO2e 2023
Benzyna
3,957,858
km
939.86
Olej Napędowy
6,175,607
km
1,727.83
LPG
502,876
km
117.66
Samochody
EV (samochody elektr.)
59,990
km
0.00
Zakres 1
Generatory
Olej Napędowy
387
litre
1.04
Energia
3,512,588
kWh
1,518.91
Zakres 2
Budynki
Ogrzewanie
5,533,174
MJ
571.87
Podróże lotnicze
2,206,485
passenger - km
214.03
Podróże
Podróże kolejowe
61,780
passenger - km
7.10
Transport ciężarowy
1,255,172,253
kg - km
255.34
Transport lotniczy
373,281,002
kg - km
228.91
Transport kolejowy
kg - km
0.00
Zakres 3
Przesyłki
Transport morski
117,721,752
kg - km
3.87
Emisje zakresu 1 łącznie
2,786
Emisje zakresów 1 + 2 łącznie
4,877
Emisje zakresów 1 + 2 + 3 łącznie
5,586
Emisje zakresu 1 na przychody (MgCO2e / million PLN)
1.70
Emisje zakresu 1 + 2 łącznie na przychody (MgCO2e / million PLN)
2.97
Emisje zakresu 1 + 2 + 3 łącznie na przychody (MgCO2e / million PLN)
3.40
E.5.1.
Ogółem Grupa ASEE wyemitowała do atmosfery 2 786 MgCO2e gazów cieplarnianych z Zakresu 1. Wraz z Zakresem 2 emisje Grupy w 2023 r. wyniosły 4 877 MgCO2e.
Grupa ASEE jest świadoma, że całkowite emisje z Zakresu 3 będą musiały zostać ponownie ustalone, gdy firma uwzględni więcej emisji z Zakresu 3 w raporcie. Z tego powodu ASEE zdecydowało się na wykorzystanie emisji z Zakresu 1 i 2 w celu zdefiniowania głównych wskaźników używanych do monitorowania efektywności w czasie.
Szczegółowy podział emisji pogrupowanych według każdego zakresu przedstawiono poniżej. Warto zauważyć, że w obszarach, w których wpływ jest najbardziej znaczący, zwiększyliśmy emisję CO2.
Zakres 2: W tym obszarze nasz wzrost nie był znaczący; jednak 4% wzrost zużycia energii i 5% wzrost zużycia ogrzewania można przypisać kilku czynnikom. Po pierwsze, nasza inicjatywa zachęcająca pracowników do odwiedzania biura co najmniej 2-3 razy
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 29
w tygodniu za pośrednictwem Grupy ASEE może częściowo wyjaśnić ten wzrost. Ponadto wzrost ten można również powiązać z przejęciami, których dokonaliśmy w 2023 roku.
Zakres 1: Zaobserwowaliśmy wzrost liczby kilometrów generowanych przez wszystkie pojazdy służbowe. Wzrost ten można przypisać powrotowi do normalnej działalności biznesowej, w ramach której pracownicy jeżdżą częściej do klientów. Ponadto pewną część wzrostu liczby kilometrów można przypisać pojazdom nowo przejętych firm. Wzrost liczby kilometrów jest bardziej widoczny wśród pojazdów benzynowych, w tym pojazdów hybrydowych, podczas gdy wzrost wykorzystania pojazdów z silnikiem Diesla nie jest tak znaczący. Widzimy, że w tym zakresie warto jest podążać za tym trendem, koncentrując się na zwiększeniu popularności pojazdów elektrycznych lub zakupie pojazdów o niższej emisji CO2. W niektórych krajach, w których działamy, pojazdy elektryczne mogą już stanowić realne rozwiązanie. Musimy jednak pamiętać, że w innych krajach takie rozwiązanie nie może zostać wdrożone ze względu na słabo rozwiniętą infrastrukturę ładowania.
Zakres 3: Jak wspomniano wcześniej, widzimy konieczność poprawy raportowania w tym obszarze. Jeśli chodzi o wzrost wysyłek, można to przypisać wzrostowi zamówień (w tym wysyłek zagranicznych) na urządzenia takie jak bankomaty i systemy POS, głównie z naszych operacji w Chorwacji i Rumunii.
Zakres
Aktywność
Jednostka
MgCO2e 2023
MgCO2e 2022
2023 vs 2022 %
Benzyna
km
939.86
674.13
39%
Olej Napędowy
km
1,727.83
1,588.65
9%
LPG
km
117.66
62.97
87%
Samochody
EV (samochody elektr.)
km
0.00
0.00
0%
Zakres 1
Generatory
Olej Napędowy
litry
1.04
2.17
-52%
Energia
kWh
1,518.91
1,455.78
4%
Zakres 2
Budynki
Ogrzewanie
MJ
571.87
545.85
5%
Podróże lotnicze
pasażero – km
214.03
214.23
0%
Podróże
Podróże kolejowe
pasażero - km
7.10
2.39
197%
Transport ciężarowy
kg - km
255.34
216.23
18%
Transport lotniczy
kg - km
228.91
166.96
37%
Transport kolejowy
kg - km
0.00
0.00
0%
Zakres 3
Przesyłki
Transport morski
kg - km
3.87
0.22
1683%
E.5.3.
Przychody Grupy ASEE generowane na wielu rynkach w różnych walutach. Dlatego wskaźnik emisji na przychody będzie bardzo wrażliwy na możliwe zmiany kursów walutowych. Początkowo Grupa ASEE zdecydowała się na kalkulację emisji gazów cieplarnianych na 1 mln przychodu. Wynik w 2023 roku wyniósł 2.97 MgCO2e / mln zł. Podobnie jak w przypadku całkowitej masy emisji gazów cieplarnianych, tylko zakres 1 i 2 jest uwzględniony. Jak wspomniano wcześniej, wzrost tych wskaźników wynika głównie ze zwiększonej aktywności biznesowej skutkującej wyższymi opłatami za pojazdy oraz zwiększonym zużyciem energii i ogrzewania w wyniku większej liczby pracowników biurowych
Porównanie emisji gazów cieplarnianych rok do roku
MgCO2e 2023
MgCO2e 2022
2023 vs 2022 %
Emisje zakresu 1 łącznie
2,786
2,328
20%
Emisje zakresów 1 + 2 łącznie
4,877
4,330
13%
Emisje zakresów 1 + 2 + 3 łącznie
5,586
4,930
13%
Emisje zakresu 1 na przychody (MgCO2e / million PLN)
1.70
1.48
15%
Emisje zakresu 1 + 2 łącznie na przychody (MgCO2e / million PLN)
2.97
2.76
8%
Emisje zakresu 1 + 2 + 3 łącznie na przychody (MgCO2e / million PLN)
3.40
3.14
8%
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 30
Ponieważ emisje gazów cieplarnianych na przychody jednym z kluczowych wskaźników efektywności Grupy ASEE, firma rozważa wiele działań mających na celu zmniejszenie emisji w przeliczeniu na przychód. Rozważane działania obejmują np.
inwestowanie w technologie energooszczędne,
przechowywanie energii,
samochody bardziej przyjazne dla środowiska,
mniej podróży służbowych, więcej wideokonferencji,
mniej transportu lotniczego - lepsze planowanie dostaw,
bardziej cyfrowy biznes,
przejście na źródła energii elektrycznej o mniejszej emisji gazów cieplarnianych,
Zainstalowanie wydajnej instalacji generującej energię na miejscu, np. panele fotowoltaiczne, szczególnie w krajach, w których zastąpi to zakup energii elektrycznej o większej emisji gazów cieplarnianych od sieci lub dostawcy energii elektrycznej.
Główne usprawnienia wprowadzone w 2023r. obejmują:
- Monitorowanie wdrożenia Polityki Flotowej ASEE, która zachęca spółki Grupy ASEE do nabywania pojazdów hybrydowych lub elektronicznych – umożliwi to znaczne zmniejszenie emisji z zakresu 1 w dłuższym czasie.
- Przygotowanie inwestycji w odnawialne źródła energii w niektórych krajach (np. Serbia, Słowenia).
- Poprawa procesu zbierania danych dotyczących zakresu 1, 2 i 3.
W 2023 roku Spółka zamierzała zdefiniować plan długoterminowy dla każdej możliwości opisanej powyżej. Pomimo naszego początkowego zobowiązania do sformułowania długoterminowej strategii i planów wykorzystania możliwości redukcji emisji gazów cieplarnianych w 2023 r., zdecydowaliśmy się odłożyć definicję naszej długoterminowej strategii do 2024 roku. Decyzja ta jest podyktowana naszym zamiarem włączenia do naszego podejścia Europejskich Standardów Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), dostosowując naszą długoterminową strategię i cele do tych standardów.
Wszystkie zebrane dane środowiskowe przechowywane w centralnym repozytorium. Źródło informacji jest udokumentowane, więc wszelkie przyszłe istotne zmiany mogą być weryfikowane z osobami, które przekazały informacje.
Inne emisje do atmosfery nie mają istotnego znaczenia w Grupie ASEE.
5.4. GOSPODARKA ODPADAMI
E.6.1.
Całkowita waga odpadów Grupy ASEE (łącznie z Payten) przekracza 232 043 kg. 21 954 kg mieści się w kategorii odpadów niebezpiecznych, a 210 007 kg to odpady inne niż niebezpieczne. Spółki Grupy ASEE w pełni przestrzegają wszystkich lokalnych przepisów dotyczących gospodarki odpadami.
Typ odpadów
2023
2022
2023 vs 2022 %
20 - ODPADY PRZEMYSŁOWE I INSTYTUCJONALNE
kg
99,300
148,040
-33%
20 01 35 - zużyte urządzenia elektryczne zawierające elementy niebezpieczne
kg
21,954
44,075
-50%
20 01 36 - zużyte urządzenia elektryczne inne niż określone w 20 01 35
kg
76,007
103,383
-26%
20 01 33 - baterie I akumulatory zawierające element niebezpieczne
kg
82
59
39%
20 01 34 - baterie i akumulatory inne niż określone w 20 01 33
kg
1,258
523
141%
15 01 - opakowania
kg
22,287
13,521
65%
20 - odpady komunalne
kg
110,455
77,664
42%
Odpady łącznie
kg
232,043
239,225
-3%
Odpady zawierające elementy niebezpieczne
kg
22,036
44,134
-50%
Odpady nie zawierające elementów niebezpiecznych
kg
210,007
195,091
8%
Emisja opadów na przychody (kg / 1 milion PLN)
141.26
152.37
-7%
W przypadku działalności biurowej powstają tylko odpady komunalne. Spółki z Grupy ASEE wytworzyły w 2023 roku około 110 ton odpadów komunalnych. W porównaniu z 2022 r. wzrost o 42% jest znaczący i wynika głównie ze stopniowego powrotu do
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 31
biur, ale także z usprawnienia procesu raportowania. Widzimy, że więcej firm raportuje lokalnie ten czynnik i planujemy mieć zestaw danych bazowych w najbliższej przyszłości. Ponadto opakowania spowodowały ponad 22 tony odpadów, co stanowi 65% wzrost w porównaniu do 2022 roku. Wzrost ten jest związany z zamówieniami bankomatów i innych urządzeń w Chorwacji i Rumunii. Odpady te są zwykle zbierane oddzielnie przez profesjonalne firmy odpowiedzialne za gospodarkę odpadami.
Blisko 40% odpadów generowanych przez spółki z Grupy ASEE to zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Spośród 99 300 kg takich odpadów, 21 954 kg zawiera niebezpieczne składniki. Warto zauważyć, że stanowi to spadek o 33% w porównaniu z rokiem poprzednim. Spadek ten jest w dużej mierze przypisywany jednorazowemu wydarzeniu w 2022 r., które obejmowało utylizację znacznej ilości starego sprzętu w Serbii, jak opisano szczegółowo w naszym poprzednim raporcie niefinansowym za rok 2022.
Firmy ASEE, które importują sprzęt elektryczny, przestrzegają lokalnych przepisów, które nakładają na każdego importera sprzętu elektrycznego obowiązek zarejestrowania się w „bazie danych zarządzania odpadami”. Spółki Grupy ASEE zarejestrowane w takich lokalnych bazach danych dotyczących gospodarki odpadami w: Bośni, Chorwacji, Czechach, Macedonii Północnej, Rumunii, Słowenii i Serbii. Ponadto w Kosowie, Albanii, Turcji, Czarnogórze i Hiszpanii spółki z Grupy ASEE współpracują z profesjonalnymi autoryzowanymi dostawcami lokalnymi, którzy gwarantują zgodność z lokalnymi przepisami. Odpady takie czasowo składowane na terenie Spółek Grupy ASEE w sposób zapobiegający negatywnemu wpływowi na środowisko i zdrowie pracowników.
E.6.2.
Odpady emitowane przez spółki Grupy ASEE traktowane w sposób umożliwiający recykling przez profesjonalne firmy zajmujące się gospodarką odpadami oraz są usuwane zgodnie z lokalnymi wymogami prawnymi.
Do 2023 roku nadal nie wszystkie spółki ASEE śledziły szczegółowo sposób zarządzania odpadami. Z tego powodu wskaźnik ten będzie ściśle monitorowany w 2024 roku i w miarę możliwości poprawiany.
Spółka dąży do poprawy monitorowania sposobu gospodarowania odpadami. Ponieważ nie wszystkie działania Grupy ASEE prowadzone w UE, standardy monitoringu i regulacje różnią się znacząco, co sprawia, że proces konsolidacji bardziej szczegółowych danych jest bardzo trudny. Grupa ASEE będzie kontynuować działania mające na celu poprawę jakości informacji o sposobach gospodarowania odpadami.
E.6.4.
Grupa ASEE wyemitowała 141,26 kg odpadów na 1 mln PLN przychodów w 2023 r., co oznacza spadek o 7% w porównaniu do 2022 r., kiedy było to 152,37 kg na 1 mln PLN przychodów. Spadek ten można przypisać znaczącej utylizacji starego sprzętu elektronicznego w Serbii w 2022 roku, która nie miała miejsca w 2023 roku.
5.5. INNE ZAGADNIENIA ŚRODOWISKOWE
Spółka przestrzega przepisów ochrony środowiska i nie generuje innych zanieczyszczeń materialnych.
E.1. Wpływ bezpośredni i pośredni: surowce i materiały
Ponieważ Spółka nie posiada linii produkcyjnych, wykorzystanie surowców i materiałów nie jest traktowane jako istotne.
E.3. Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: woda
Grupa ASEE używa tylko wody do regularnego użytku biurowego.
E 4. Wpływ bezpośredni i pośredni: różnorodność biologiczna
W działalności Grupy ASEE nie ma problemów związanych z różnorodnością biologiczną.
E.6. Wpływ bezpośredni i pośredni: odpady i ścieki
Zgodnie z analizą istotności tylko odpady mają istotny wpływ na środowisko. Wpływ ścieków jest znikomy.
E.7. Inne bezpośrednie i pośrednie skutki dla środowiska
Grupa ASEE nie spowodowała zanieczyszczenia środowiska swoją działalnością operacyjną. Nie doszło do naruszenia przepisów środowiskowych. Na żadną spółkę z Grupy ASEE nie nałożono żadnych kar za naruszenie przepisów dotyczących ochrony środowiska.
E.8. Rozszerzona odpowiedzialność za środowisko: produkty i usługi
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 32
Grupa ASEE nie oferuje usług o rozszerzonej odpowiedzialności za środowisko.
5.6. ISTOTNE RYZYKA ŚRODOWISKOWE
Ryzyka środowiskowe dotyczące kryzysu klimatycznego zostały zaprezentowane powyżej w sekcji 5.1.
Inne istotne ryzyka środowiskowe obejmują:
- zanieczyszczenie powietrza
- ceny energii
- gospodarka odpadami
Opis ryzyka
Działanie zmniejszające ryzyko
Ryzyko zwiększonej emisji CO2 i nieosiągnięcia założonych KPI/celów w związku ze zwiększonymi podróżami lotniczymi i działalnością firmy związaną ze zużyciem paliwa i/lub energii elektrycznej
Monitorowanie zużycia paliwa i energii elektrycznej, a także podróży lotniczych oraz optymalizacja procesów zużywających paliwo i energię elektryczną.
Strategie offsetowe - zastąpienie benzyny i oleju napędowego gazem ziemnym, ograniczenie podróży lotniczych i wykorzystanie narzędzi internetowych do spotkań i konferencji, zakup zielonej energii/kredytów za zużycie energii elektrycznej.
Grupa ASEE wprowadziła zachęty dla lokalnych firm, aby zaczęły zastępować flotę pojazdów z silnikami diesla bardziej zaawansowanymi pojazdami elektrycznymi i hybrydowymi.
Ryzyko złej gospodarki odpadami komunalnymi i sprzętem elektrycznym/elektronicznym, które mogą prowadzić do zanieczyszczenia i kar finansowych
Ustalanie KPI’s w celu monitorowania redukcji odpadów i zgodności z wymogami regulacyjnymi. Stosowanie ścisłych lokalnych wymogów prawnych i współpraca tylko z uprawnionymi operatorami przetwarzania odpadów.
6. Pracownik
6 . P r a c o w n i k
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2022 34
Rynek pracy w ostatnich latach szybko się zmienił. Coraz częściej osoby podejmujące zatrudnienie w danej organizacji zwracają uwagę nie tylko na kondycję finansową firmy, ale także na zasady, kulturę organizacyjną, wartości i misję organizacji.
Polityka personalna ASEE obejmuje następujące procedury:
Polityka dotycząca rekrutacji i zatrudniania pracowników
Polityka szkoleniowa
Ocena realizacji zadań (w tym ocena roczna)
Rozwój kariery
Polityka wynagrodzeń
Proces zakończenia zatrudnienia
6.1. POZIOM ZATRUDNIENIA I WYNAGRODZENIA
S.2.1.
Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa ASEE (łącznie z Payten) zatrudniała 3920 osoby. Ponadto, jeśli chodzi o liczbę pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ASEE (w tym Payten) zatrudniała w 2023 roku 3770 pracowników. Bardziej szczegółowy podział można znaleźć w poniższych tabelach:
Płeć
Liczba pracowników
Liczba pracowników podział %
Liczba pracowników w etatach
Liczba pracowników w etatach podział %
Kobiety
1503
38%
1401
37%
Mężczyźni
2417
62%
2369
63%
Bardziej szczegółowy podział na wiek i płeć oraz struktura zatrudnienia w ASEE przedstawia się następująco:
Liczba pracowników w osobach
Liczba pracowników w etatach
Podział wiekowy oraz płeć
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Pracownicy w wieku do 30 lat
496
757
440.8
709.5
Pracownicy w wieku do 30 – 50 lat
847
1396
801.1
1401.1
Pracownicy w wieku powyżej 50 lat
160
264
161.5
258.3
1503
2417
1401
2369
Wśród wszystkich zatrudnionych 3391 osób było zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z czego 1281 stanowiły kobiety, a 2110 mężczyźni, a 527 osób było zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony, z czego 220 stanowiły kobiety, a 307 mężczyźni. Poniżej można zobaczyć podział przeliczony na liczbę pracowników lub ekwiwalent pełnego wymiaru pracy (liczba pracowników w etatach).
Liczba pracowników
Liczba pracowników w etatach
Rodzaj umowy oraz płeć
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony
220
307
211
332
Zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony
1281
2110
1188
2037
Z niegwarantowanymi godzinami pracy
2
0
1
0
1503
2417
1401
2369
S.2.2.
W 2023 roku nowo zatrudnionych było łącznie 1067 pracowników, z czego 419 kobiet i 648 mężczyzn. Podział ze względu na wiek opisuje poniższa tabela:
Nowozatrudnieni
Kobiety
Mężczyźni
Pracownicy w wieku do 30 lat
181
331
Pracownicy w wieku do 30 – 50 lat
220
286
Pracownicy w wieku powyżej 50 lat
18
31
419
648
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2022 35
S.2.3.
Liczba osób, które opuściły organizację w 2023 roku wyniosła łącznie 1031 osoby, z czego niecałe 66% stanowiły osoby, które zakończyły współpracę z ASEE z własnej inicjatywy. Pozostali pracownicy odeszli z powodu wygaśnięcia ich umów lub w wyniku inicjatyw ze strony ASEE. Podział na wiek i płeć opisuje poniższa tabela:
Opuszczający organizację
Kobiety
Mężczyźni
Pracownicy w wieku do 30 lat
131
289
Pracownicy w wieku do 30 – 50 lat
225
325
Pracownicy w wieku powyżej 50 lat
24
37
380
651
Rekrutacja i równe szanse
ASEE ma na celu wybranie i powołanie najlepszych ludzi do pracy oraz rozwój ich tak, aby pracowali zgodnie z najwyższymi standardami zawodowymi. Zawsze należy przestrzegać następujących zasad:
ASEE stara się rekrutować najlepszego kandydata na dane stanowisko w oparciu o osiągnięcia.
Proces rekrutacji i selekcji powinien zapewnić identyfikację osoby najlepiej nadającej się do oferowanej pracy oraz do ASEE.
ASEE traktuje wszystkich kandydatów sprawiedliwie, z szacunkiem i uprzejmością, mając na celu zapewnienie pozytywnego doświadczenia kandydata, niezależnie od wyniku. ASEE dba o to, aby rekrutacja i selekcja pracowników odbywała się w sposób profesjonalny, terminowy i efektywny kosztowo, zgodnie z obowiązującym prawem pracy. ASEE w swoim podejściu do rekrutacji kieruje się zasadą otwartej konkurencji. W celu zachowania jasnych i profesjonalnych standardów selekcji kandydaci wewnętrzni również muszą przejść proces selekcji na dane stanowisko.
ASEE promuje najlepsze praktyki w rekrutacji i selekcji. Będzie stale rozwijać swoje praktyki rekrutacyjne i selekcyjne, aby umożliwić wprowadzanie nowych pomysłów i podejść. Bardzo ważne dla dobrego wizerunku ASEE jest utrzymywanie kontaktu z kandydatami, informowanie ich o zgłoszeniach, czy zostali przyjęci do kolejnego etapu rekrutacji, czy odrzuceni.
System wynagrodzeń
S.2.9.
W celu zapewnienia sprawiedliwych warunków pracy i konkurencyjnej pozycji na rynku, ASEE oferuje swoim pracownikom wynagrodzenie rynkowe, zgodne z kompetencjami i doświadczeniem pracownika. Biorąc pod uwagę stosunek liczby mężczyzn do kobiet, należy pamiętać, że kierunki informatyczne oraz stanowiska związane z szeroko rozumianą technologią nadal wybierane głównie przez mężczyzn, co utrudnia przyciągnięcie takiej liczby kobiet, jakie chcemy. Obecnie 38% ogółu zatrudnionych to kobiety.
Oferowane wynagrodzenie różni się w krajach, w których działa Grupa ASEE. Struktura zatrudnienia w spółkach ASEE również różni się znacząco w firmach ASEE.
W grupie wyższej kadry menedżerskiej wynagrodzenia mężczyzn średnio wyższe od wynagrodzeń kobiet o 118%. Wśród pozostałych pracowników wynagrodzenia mężczyzn średnio wyższe od wynagrodzeń kobiet o 17%. Jak wskazują przedstawione statystyki zatrudnienia, w branży informatycznej zdecydowaną większość zatrudnionych stanowią mężczyźni. Znaczna część zatrudnionych kobiet zajmuje stanowiska w back office. Poza kadrą menedżerską najwyższe wynagrodzenia otrzymują najwyższej klasy informatycy, którzy w większości mężczyznami. To tłumaczy wyższą niż dla kadry menedżerskiej rozpiętość pomiędzy wynagrodzeniami mężczyzn i kobiet.
Powyższa analiza jest wysokopoziomowa, gdyż w poszczególnych grupach pracowniczych znaczne różnice liczby zatrudnionych pracowników. W kolejnych latach Spółka będzie starała się bardziej szczegółowo monitorować relacje przeciętnych wynagrodzeń kobiet i mężczyzn.
S.2.10.
Relacja przeciętnego wynagrodzenia członków zarządu do najniższego wynagrodzenia spółki (w przeliczeniu na etaty) wynosi 2425%.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2022 36
S.2.15.
W ramach pakietu wynagrodzeń ASEE oferuje świadczenia pozapłacowe takie jak: ubezpieczenie na życie, pakiety medyczne, karty sportowe, zwrot kosztów podróży, kupony lunchowe oraz inne. Pakiet benefitów, oferowanych pracownikom w poszczególnych spółkach różni się od siebie i skorelowany jest ze standardem zdefiniowanym przez rynek danego kraju. Zarówno kobiety jak i mężczyźni mają dostęp do takiego samego pakietu benefitów.
6.2. ROZWÓJ I SZKOLENIA PRACOWNIKÓW
ASEE wierzy, że ludzie jej najcenniejszym zasobem i jako organizacja musimy inwestować w naszych pracowników, aby rozwijać i utrzymywać doskonały standard usług, jakiego oczekują nasi klienci.
Polityka dotycząca szkoleń i rozwoju dotyczy wszystkich pracowników ASEE zatrudnionych w pełnym lub niepełnym wymiarze godzin. Odnosi się do wewnętrznych i zewnętrznych programów szkoleń zawodowych i programów rozwoju, konferencji, seminariów i wszelkich innych wydarzeń edukacyjnych, które będą bezpośrednio związane z rolą pracownika i będą wymagały wkładu finansowego ASEE.
Główne inicjatywy w dziedzinie szkoleń i rozwoju dotyczą zdobywania i doskonalenia wiedzy technicznej dla programistów i inżynierów, a także szkoleń z umiejętności miękkich dla najwyższego kierownictwa (skuteczność przywództwa, efektywna komunikacja z pracownikami) oraz dla wszystkich pracowników w celu umożliwienia rozwoju konkretnych umiejętności wymaganych do realizacji powierzonych zadań. Główne obszary, w których szkolono pracowników: umiejętności techniczne, szkolenia sprzedażowe, szkolenia z umiejętności miękkich, szkolenia z przywództwa, podstawowe umiejętności menedżerskie, zarządzanie finansami, szkolenia z narzędzi programowych, szkolenia na stanowisku pracy, onboarding dla nowych pracowników.
S.5.1.
Wierzymy, że siła ASEE jest bezpośrednio związana z umiejętnościami, kompetencjami i talentami jego Pracowników. ASEE zobowiązuje się do ciągłego rozwoju swoich pracowników poprzez zaplanowane i ustrukturyzowane podejście do nauki, ponieważ środowisko, w którym pracujemy, oraz oczekiwania naszych klientów stale się zmieniają. Dlatego ASEE koncentruje swoją uwagę na działaniach rozwojowych, które dodają wartość biznesowi, umożliwiając Grupie realizację celów strategicznych. Wspieramy rozwój pracowników, oferując liczne szkolenia.
Liczba szkoleń w 2023 roku wyniosła 434, co składa się na 51573 godzin szkoleniowych łącznie. Średnia liczba godzin szkoleniowych przypadających na jednego pracownika to 13.3. Udokumentowanie szkoleń (wewnętrznych/zewnętrznych) odbywa się za pomocą systemu Cornerstone, gdzie każde szkolenie posiada dowód (uczestnicy, temat, godziny szkoleń, daty).
Firma pokrywa wszystkie wydatki związane bezpośrednio ze szkoleniem (koszt szkoleń), ale nie zapewnia pracownikom podnoszącym ich kwalifikacji zawodowych specjalnych przywilejów, takich jak np. urlopy szkoleniowe.
6.3. ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO
Grupa ASEE jest zobowiązana do zapewnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy we wszystkich naszych działaniach. Zdajemy sobie sprawę, że dobre praktyki w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa integralną częścią naszej działalności i staramy się utrzymać bezpieczne i zdrowe środowisko pracy. Nasze zasady i procedury dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa opracowywane zgodnie z lokalnymi przepisami i powiązanymi standardami. Wdrożyliśmy kompleksowy system zarządzania BHP, który obejmuje ocenę ryzyka, identyfikację zagrożeń i zgłaszanie incydentów. Wszyscy nasi pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie BHP i zachęcani do aktywnego uczestnictwa w promowaniu bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy.
6.4. PRAWA CZŁOWIEKA
Grupa ASEE formalnie wdrożyła kompleksowy Kodeks Etyczny obowiązujący wszystkie spółki w grupie. Kodeks ten został zaktualizowany w listopadzie 2022 roku, w celu dalszego wzmocnienia zaangażowania grupy w przestrzeganie standardów etycznych. Jedną z podstawowych wartości podkreślanych w Kodeksie jest Równość, która jest definiowana jako poszanowanie praw człowieka i standardów prawa pracy.
Grupa ASEE jest głęboko zaangażowana w zapewnienie sprawiedliwych warunków pracy wszystkim pracownikom i zagwarantowanie im równego traktowania, niezależnie od rasy, płci, religii czy przekonań politycznych. Zobowiązanie to znajduje odzwierciedlenie w polityce Grupy dotyczącej wynagrodzeń, rozwoju zawodowego i awansów, a także w procedurach selekcji i rekrutacji. Wszystkie te polityki kierują się zasadą równego traktowania pracowników, zgodnie z wymogami lokalnych
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2022 37
przepisów prawa pracy. W 4 kwartale 2023 r. prowadzone były prace nad aktualizacją Grupowej Polityki Rekrutacji i Wyboru Pracowników w Grupie ASEE (ASEE Group Recruitment and Selection Policy), w efekcie których nowa treść tej Polityki została przyjęta przez Zarząd spółki w dniu 3 stycznia 2024 r.
Działalność Grupy ASEE koncentruje się przede wszystkim na projektowaniu produktów informatycznych, które wynikiem pracy intelektualnej jej pracowników. W związku z tym ryzyko naruszenia praw człowieka jest ograniczone do minimum. Co więcej, polityka Grupy w zakresie selekcji i rekrutacji pracowników została opracowana w taki sposób, aby wykluczyć wszelkie ryzyko związane z terytoriami, na których powszechna jest praca dzieci lub gdzie występuje brak poszanowania praw pracowników.
Chociaż Grupa ASEE jest również odsprzedawcą sprzętu produkowanego przez strony trzecie, większość dostarczanego przez nią sprzętu, takiego jak terminale POS lub bankomaty, jest produkowana przez uznanych producentów na rynku, w tym Diebold Nixdorf i Ingenico. Firmy te stworzyły własne złożone systemy zgodności, których Grupa ASEE jest zobowiązana przestrzegać jako ich partner.
Ogólnie rzecz biorąc, Grupa ASEE jest zobowiązana do przestrzegania najwyższych standardów etycznych i stale pracuje nad poprawą swoich polityk i procedur, aby zapewnić, że jej pracownicy traktowani w sposób sprawiedliwy i równy, a działalność biznesowa jest prowadzona z poszanowaniem praw człowieka i standardów prawa pracy.
6.5. INNE ZAGADNIENIA PRACOWNICZE
S.3. Relacje pracownicze i wolność zrzeszania się - nie zaobserwowano żadnych kwestii związanych ze stosunkami pracowniczymi, dlatego obszar ten nie został uznany za istotny dla Grupy ASEE.
S.6. Zarządzanie różnorodnością - ponieważ do tej pory nie zgłoszono przypadków dyskryminacji, molestowania, molestowania seksualnego, obszar nie jest uważany za istotny.
S.8. Praca dzieci i praca przymusowa - ASEE działa głównie na rynkach europejskich, na których obowiązują surowe przepisy dotyczące pracy, więc nie odnotowano przypadków pracy dzieci lub pracy przymusowej.
6.6. ISTOTNE RYZYKA ZWIĄZANE ZE SPRAWAMI PRACOWNICZYMI
Opis ryzyka
Działanie zmniejszające ryzyko
Utrata Kluczowego Personelu i Kompetencji - Nie konkurencyjne wynagrodzenia, świadczenia i warunki pracy.
Przeprowadzana jest coroczna ocena wyników.
KPI i cele biznesowe są ustalane przez odpowiedniego kierownika, przekazywane pracownikowi w formie pisemnej, która powinna być podpisana przez kierownika i zaakceptowana przez pracownika.
Zapewnia się i uzyskuje dwukierunkowe informacje zwrotne, komunikuje się i uzgadnia kluczowe oczekiwania dotyczące wydajności, edukacji i wynagrodzenia.
Ryzyko wzrostu kosztów pracowniczych w związku z istotnym wzrostem rynkowym wynagrodzeń lub inflacji, co może prowadzić do obniżenia marży operacyjnej i zysku.
Śledzimy trendy rynkowe i dokonujemy korekt w oparciu o ruchy wynagrodzeń na rynku, biorąc pod uwagę budżetowe wydatki na wynagrodzenia oraz marże/zyski firmy.
Wysoki wskaźnik rotacji pracowników z powodu niepewności, niezadowolenia pracowników i nierównego traktowania.
Tworzenie stabilnego środowiska pracy.
Dwukierunkowa informacja zwrotna.
Jasne oczekiwania omawiane i ustalane za obopólną zgodą przez menedżerów i pracowników.
Ciągłe ulepszanie warunków pracy i świadczeń dla pracowników.
Oferowanie pracownikom szkoleń i możliwości rozwoju.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2022 38
Traktowanie pracowników w oparciu o ich wiedzę, doświadczenie, fachowość itp.
Brak inwestycji w niezbędną wiedzę i umiejętności pracowników, co może mieć negatywny wpływ na skuteczność i efektywność działania, brak wysokiej jakości rezultatów, a także ograniczony wzrost firmy i wyniki finansowe.
Kierownicy, wyższa kadra kierownicza i dział kadr są wspólnie odpowiedzialni za ocenę potrzeb w zakresie rozwoju zawodowego wspólnych dla grupy pracowników lub pracownika.
Plan uczenia się i rozwoju jest przygotowywany przez dział kadr w oparciu o odpowiednie zatwierdzenia od odpowiedzialnych menedżerów.
Budżet jest corocznie zatwierdzany w celu osiągnięcia zdefiniowanego planu kształcenia i rozwoju.
Niezapewnienie odpowiednich warunków pracy zgodnie z wymogami przepisów dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia.
Wszystkie spółki Grupy ASEE zapewniają zgodność z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i zdrowia.
Tworzenie przyjaznego środowiska pracy oraz podążanie za potrzebami pracowników.
Ryzyko potencjalnych wypadków poza przestrzenią biurową w godzinach pracy (praca z domu).
Zapewniona ochrona ubezpieczeniowa od ryzyka związanego z potencjalnymi wypadkami podczas pracy w domu.
Nie zapewnienie komfortowych warunków pracy w domu - krzesła, biurka i odpowiednie wyposażenie
(wiele osób nie ma odpowiednich warunków do pracy w domu).
Wszystkie spółki zależne ASEE zapewniły swoim pracownikom wszelkie niezbędne środki (laptopy, monitory, krzesła) w celu poprawy warunków pracy w domu.
Ryzyko zwiększonych wydatków operacyjnych z tytułu kosztów operacyjnych pracy w domu (pokrycie kosztów internetu, energii elektrycznej itp).
Na żądanie pokrywane są dodatkowe koszty operacyjne w poszczególnych przypadkach.
Współpraca z dostawcami i klientami, którzy nie przestrzegają podstawowych praw człowieka i wykorzystują pracę dzieci może prowadzić do materializacji ryzyka pogorszenia reputacji oraz braku zgodności z zatwierdzonymi powszechnymi standardami.
Nawiązane relacje biznesowe tylko z międzynarodowymi, dostawcami i klientami z branży informatycznej, bankowej, ubezpieczeniowej i sektora publicznego (DIEBOLD/NIXDOR, Ingenico, CISCO, DELL, Microsoft itp.). Firmy, które działają na rynkach uregulowanych.
7. Zagadnienia społeczne
7 . Z a g a d n i e n i a s p o ł e c z n e
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 40
7.1. SPOŁECZNOŚCI LOKALNE I ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE
Grupa ASEE jest zobowiązana do bycia organizacją odpowiedzialną społecznie. Aby promować etyczne i przejrzyste zachowania Grupa ASEE wdrożyła politykę Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR). Polityka skupia się na angażowaniu lokalnych społeczności i inspirowaniu pracowników do służby poprzez budowanie umiejętności i wspieranie inicjatyw społecznych.
W 2023 roku Grupa ASEE & Payten aktywnie uczestniczyła w różnorodnych inicjatywach z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Nasze zaangażowanie obejmowało różne dziedziny, w tym wsparcie społeczności, programy edukacyjne i kulturalne, ochronę środowiska, dobrostan i pomoc dzieciom.
Wsparcie społeczności
Necomplus Kolumbia: Kontynuując trzyletnią współpracę ze stowarzyszeniem Amor y Compasión, Necom-plus Colombia wsparł budowę studni i kuchni. W tym roku dostarczyli sprzęt kuchenny i sfinansowali materiały papiernicze dla różnych działań stowarzyszenia, pokazując trwałe zaangażowanie w dobrobyt lokalnej społeczności.
Necomplus Perú: W odpowiedzi na wpływ tajfunu Yaku na północne Peru, Necomplus Perú współpracował z Tierra y Ser w celu dostarczenia niezbędnych materiałów i niepsującej się żywności. Dodatkowo skoordynowano wewnętrzne zbiórki wśród pracowników, demonstrując zaangażowanie Necomplus Perú w terminowe wsparcie w czasach kryzysu.
Grupa ASEE: Po trzęsieniu ziemi w Turcji Grupa ASEE zapewniła skoordynowane wsparcie za pośrednictwem renomowanych instytucji i organizacji pozarządowych, ułatwiając zarówno zbiorowe, jak i indywidualne darowizny pracowników, co zaowocowało niezwykłym wkładem.
Ochrona środowiska
ASEE Serbia: ASEE Serbia aktywnie zaangażowała się w produkcję filmu dokumentalnego wspierającego świadomość ekologiczną, opowiadający się za ochroną środowiska i pomagający lokalnym rolnikom. Działania integracyjne bezpośrednio wspierały nieruchomość rolną powiązaną z Wydziałem Rolnictwa Uniwersytetu w Belgradzie.
Edukacja
ASEE BiH: ASEE BiH nawiązało współpracę z Programming School Plus Ultra, rozszerzając zajęcia z programowania na uczniów szkół średnich, szczególnie w mniejszych społecznościach pozbawionych dostępu do nowoczesnych technologii. Inicjatywa ta miała na celu wzmocnienie pozycji uczniów poprzez wspieranie kompetencji cyfrowych, przedsiębiorczości i umiejętności miękkich.
Zespół ASEE/Monri HR w Chorwacji: Zorganizował jednodniowe warsztaty dla organizacji non-profit Red Noses, koncentrując się na zarządzaniu czasem, aby pomóc w skuteczniejszym zarządzaniu procesami biznesowymi i projektami.
W Hiszpanii Necomplus zapewnił posiłki w roku szkolnym dla 461 uczniów w szkole Ngongomwa w Malawi, dostosowując się do Mary's Meals, prestiżowego laureata nagrody Księżniczki Asturii. Współpraca Necomplus z Fundación Guné wspierała afrykańskich emigrantów, czego przykładem jest imigrant zintegrowany z zespołem Necomplus w Hiszpanii, spełniający swoje marzenie o nowym życiu.
Wspieranie kultury
Sonet, spółka z grupy Payten, kontynuował długoterminową współpracę z Chórem Filharmonii w Brnie, wspierając ich przedsięwzięcia w 2023 roku.
Wspieranie dobrego samopoczucia/zdrowia
ASEE Kosowo: Pracownicy wykazali się zaangażowaniem na rzecz dobrego samopoczucia społeczności, oddając po raz siódmy z rzędu krew.
W Hiszpanii: Wydarzenie „Necomcare” zorganizowane przez Necomplus, spółkę z grupy ASEE. Wydarzenie z udziałem dr Javiera Cortésa, prezesa Fundacji Contigo, miało dwa zasadnicze cele. Jeden to wsparcie zdrowia kobiet, a drugie to finansowe wsparcie projektów badawczych.
ASEE i Payten połączyły siły w 21. Humanitarnym Amatorskim Wyścigu Slalomu Giganta w Mavrovo Ski Center w Macedonii. Wydarzenie to miało na celu zebranie funduszy dla Stowarzyszenia Mukowiscydozy.
W Rumunii nasze zaangażowanie w odpowiedzialność społeczną było widoczne na szczycie Business DisAbility Summit, podkreślając integracyjność, dostępność i zrównoważony rozwój. To dynamiczne wydarzenie, które odbyło się zaledwie dwa dni po Międzynarodowym Dniu Osób Niepełnosprawnych, zaprezentowało ponad 20 różnych prelegentów, podkreślając, w jaki sposób te zasady napędzają innowacje i wzrost.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 41
Dzieci - nasz największy skarb
W 2023 r. podjęto liczne inicjatywy wspierające dzieci, w tym partnerstwa, darowizny i udział w wydarzeniach mających na celu poprawę życia dzieci stojących przed różnymi wyzwaniami.
ASEE BiH i Monri Payment połączyły siły, aby wesprzeć Dom dla dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej, Stowarzyszenie rodziców i dzieci chorych na cukrzycę oraz Stowarzyszenie osób niepełnosprawnych Duga, zrzeszające ponad 200 członków, zarówno dzieci, jak i dorosłych. Nasi pracownicy spotkali się, dzieląc się prezentami, spędzając miło czas i szerząc ducha Nowego Roku z pokorą i szacunkiem.
ASEE i Monri Chorwacja współpracowały nad ważnymi inicjatywami, które doprowadziły nas do Domu Dziecka Lipik. Nasza wspólna misja obejmowała ulepszenie ogrodu domu i dostarczenie niezbędnych mebli. Nasze zaangażowanie rozszerzyło się na Mleczną Drogę UNICEF, gdzie zespół 33 osób biegał, jeździł na rowerze i wędrował dla dzieci i młodzieży zmagających się z wyzwaniami związanymi ze zdrowiem psychicznym. Co więcej, z radością wspieraliśmy program Szkoły Wsparcia, wzmacniając umiejętności społeczne i emocjonalne uczniów, jednocześnie umożliwiając nauczycielom niezbędne wsparcie psychologiczne.
Split Tech City zorganizowało piąty z rzędu humanitarny turniej Split Tech Cup, którego celem było zebranie funduszy dla domu dziecka Maestral w Splicie. Wzięły w nim udział 24 drużyny, w tym nasi pracownicy z biura IT Sistemi Split. Zebrano 7 200 euro na zakup laptopów dla użytkowników Maestral.
W Serbii wzięliśmy udział w maratonie w Belgradzie, przeznaczając zebrane fundusze na BelHospice na rzecz pacjentów onkologicznych i dzieci zmagających się z nieuleczalnymi chorobami. Ponadto nasze zaangażowanie rozszerzyło się na inicjatywę "A Cap for a Smile", w ramach której zbieraliśmy i poddawaliśmy recyklingowi plastikowe nakrętki od butelek, aby zapewnić niezbędny sprzęt dzieciom niepełnosprawnym, ułatwiając im codzienne życie i edukację.
Ponadto nasi pracownicy hojnie przekazali fundusze na rzecz Domu dla Dzieci i Młodzieży Moša Pijada, wspierając 40 dzieci przyborami szkolnymi. Zgodnie z naszym zaangażowaniem w edukację, dział HR zorganizował warsztaty motywacyjne, aby zainspirować i poprowadzić je w ich podróżach akademickich i zawodowych.
W tym roku nasza firma entuzjastycznie przyjęła kampanię MOVEIT4SOS, motywując pracowników do chodzenia, biegania lub jazdy na rowerze w celu gromadzenia zielonych kilometrów. Cele były dwa: zebranie funduszy dla dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej, zagrożonych porzuceniem przez SOS Wioski Dziecięce w Kosowie oraz przyczynienie się do ochrony środowiska.
W Macedonii ASEE przekazało sprzęt IT szkole dla dzieci niepełnosprawnych, wnosząc cenny wkład w instytucję, aby dzieci te poczuły się wyjątkowo. Darowizna sprzętu IT została przekazana OUC Zlatan Sremac - szkole dla dzieci niepełnosprawnych.
Świąteczne inicjatywy
Sonet: Lokalne akcje charytatywne polegające na świątecznych zbiórkach. Jedna z nich to zbiórka na neurorehabilitację i aparaty ortopedyczne dla Mikołaja. Mikołaja, który ma prawie cztery lata i urodził się jako bliźniak z porażeniem mózgowym.
Necomplus w Portugalii: Współpraca z Ajuda de Breço w ramach kampanii "Magia świąt przez cały rok". W ramach tej kampanii Necomplus zbiera darowizny na sfinansowanie tymczasowej adopcji dzieci w Lizbonie. Celem projektu jest pomoc dzieciom w ponownym połączeniu się z ich rodzinami lub znalezieniu rodzin zastępczych.
Necomplus Dominicana: Sponsorowanie aktywności "Magia Świąt Bożego Narodzenia" przez Bibliotekę Narodową Pedro Hen- ríquez Ureña.
Pracownicy ASEE w Albanii: Przygotowanie prezentów dla dzieci z ośrodka dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w Albanii.
Podsumowanie
Podsumowując, inicjatywy CSR Grupy ASEE w 2023 r. odzwierciedlają nasze niezachwiane zaangażowanie w wywieranie pozytywnego wpływu w różnych obszarach, kładąc nacisk na odpowiedzialność społeczną, zaangażowanie społeczności, ochronę środowiska i dobrobyt jednostek, zwłaszcza dzieci. Wysiłki te zgodne z naszymi podstawowymi wartościami, przyczyniając się do lepszej i bardziej zrównoważonej przyszłości.
7.2. ZWALCZANIE KORUPCJI
Polityka antykorupcyjna została formalnie zatwierdzona przez Zarząd Spółki w dniu 3 października 2013 roku (następnie zaktualizowana 23 Listopada 2022 roku). Polityka dotyczy wszystkich firm tworzących Grupę ASEE (w tym Payten) i obejmuje szeroką definicję pracowników (w tym konsultantów, wykonawców, agentów).
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 42
Łapówkarstwo i korupcja szeroko zdefiniowane i obejmują również niedozwolone prezenty i gościnność. Dozwolone prezenty i gratyfikacje muszą spełniać szereg wymagań związanych w szczególności z wartością, celem i uprzednią zgodą osoby upoważnionej. Jakakolwiek gotówka (lub jej odpowiednik w postaci kuponów) jest zabroniona. W przypadku funkcjonariuszy publicznych, polityków wymagania są jeszcze ostrzejsze niż w przypadku jakichkolwiek innych osób trzecich.
Pisemne zapisy prezentów / zaproszeń oferowanych lub przyjętych przez pracownika należy przekazać dyrektorowi finansów danego lokalnego podmiotu, który prowadzi rejestr wszystkich zaproszeń lub podarunków. Lokalny szef finansów powinien co pół roku przekazywać dyrektorowi finansowemu Grupy tabelę prezentów i świadczeń gościnnych. Szkolenia lokalne obowiązkowe każdego roku i powinny być uwzględnione w procesie wdrażania nowych pracowników. W ostatnich latach Spółka przeprowadziła szkolenia z zakresu Polityki dla lokalnych szefów finansów i wyższych menedżerów.
Polityka uczciwej konkurencji (zatwierdzona w 2018 roku) zawiera zapisy mające na celu przeciwdziałanie czynnościom, które mogą być uznane za sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji, co obejmuje również nieuczciwe ustalenia z innymi podmiotami będącymi rzeczywistymi lub potencjalnymi konkurentami w ofertach ogłaszanych przez potencjalnych klientów (w tym organy publiczne i przedsiębiorstwa państwowe).
W ramach doskonalenia praktyk antykorupcyjnych Grupa ASEE wprowadziła 26 lipca 2022 roku Procedurę Whistleblowers (procedure zgłaszania nieprawidłowości).
Szkolenia obejmujące testy z zakresu antykorupcji, konfliktu interesów, polityki uczciwej konkurencji oraz Procedury zgłaszania naruszeń umieszczone w module dostępnym z konta pracownika i wdrożone w procesach HR, a obowiązkiem każdego pracownika i współpracownika spółek z grupy ASEE jest odbycie szkolenia i zaliczenie testu sprawdzającego znajomość powyższych zagadnień. Na koniec 2023 roku polityki powyższe zostały przekazane 3691 pracownikom ASEE, z czego 3433 ukończyło już szkolenie online. Pozostali pracownicy przejdą szkolenie po zakończeniu procesu wdrażania.
Ponadto Kodeks Etyki, Polityka Antykorupcyjna oraz Wytyczne dotyczące Sponsoringu i Darowizn, Polityka Konfliktu Interesów oraz Procedura Zgłaszania Nieprawidłowości są publicznie dostępne pod poniższymi linkami:
S.10.1.
Spółka jako potencjalne obszary biznesowe narażone na ryzyko korupcji uznaje:
sektor zamówień publicznych, gdyż spółki lokalne często świadczą usługi na rzecz organów publicznych lub przedsiębiorstw państwowych;
wszelkie inne relacje, w które mogą być zaangażowane podmioty powiązane z pracownikami (w szczególności lokalnymi dyrektorami) ze względu na małą populację niektórych krajów, w których działa Grupa ASEE, co często może skutkować koniecznością nawiązania relacji, które można uznać za potencjalny konflikt interesów w najszerszym znaczeniu.
W związku z powyższym Grupa ASEE zwraca szczególną uwagę na czynności kontrolne, stosunki umowne, wydatki w świetle ryzyk związanych z konfliktem interesów swoich pracowników. Łańcuch dostaw nie jest uznawany za istotny obszar ryzyka korupcji, ponieważ potencjalna dostawa towarów o znacznej wartości odnosi się do:
rozwiązań programowych stron trzecich odsprzedawanych klientom, które to transakcje indywidualnie uzgodnione z klientami lub nawet wyraźnie wymagane przez klientów końcowych; lub
bankomatów i terminali płatniczych produkowanych przez ograniczoną liczbę podmiotów; Grupa ASEE współpracuje z największymi graczami, jak np. Diebold Nixdorf z własnym, surowym programem antykorupcyjnym.
W kwietniu 2023 r. zarząd ASEE przyjął Metodologię Oceny Ryzyka Korupcji w Grupie ASEE (Corruption Risk Assessment Methodology). Jej celem jest identyfikacja obszarów w Grupie ASEE najbardziej narażonych na korupcję oraz opracowanie strategii/reakcji na ryzyko w celu ograniczenia tego ryzyka. Zarząd ASEE zalecił stosowanie zasad określonych w Metodologii wszystkim spółkom należącym do Grupy ASEE.
S.10.2.
W 2023 r. nie zgłoszono ani nie stwierdzono przypadków podejrzeń o korupcję.
S.10.3.
W 2023 roku nie potwierdzono żadnych przypadków korupcji.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 43
7.3. BEZPIECZEŃSTWO PRODUKTÓW I KLIENTÓW
Grupa ASEE kładzie duży nacisk na bezpieczeństwo produktów i konsumentów biorąc pod uwagę charakter świadczonych usług:
- dedykowane rozwiązania w zakresie oprogramowania dla sektora finansowego, przemysłu, administracji publicznej, telekomunikacji i mediów (rozwój infrastruktury IT, wdrożenia i wsparcie, zapewnienie ciągłości procesów biznesowych, automatyzacja operacji, tworzenie oprogramowania na zamówienie),
- rozwiązania dla branży płatniczej (usługi pod marką Payten dla instytucji niefinansowych i finansowych związanych z eCommerce, mPayments, obsługa kart, usługi związane z bankomatami i terminalami płatniczymi).
Grupa ASEE świadczy usługi na rynku B2B, a jej usługi mogą mieć wpływ na konsumentów będących klientami końcowymi. Grupa działa na konkurencyjnym rynku, związanym z szeroko rozumianą branżą finansową, dlatego musi spełniać wysokie międzynarodowe standardy w zakresie bezpieczeństwa informacji, ochrony danych osobowych, bezpieczeństwa IT, zarządzania jakością oraz norm bezpieczeństwa w zakresie usług płatniczych i bankowych (w tym te ustanowione przez lokalne ustawodawstwo i banki krajowe). Regulacje wewnętrzne, w postaci przyjętego w maju 2018 roku Kodeksu Etyki, również podkreślają szczególne znaczenie przestrzegania standardów socjalno-prawnych oraz dobrych praktyk wypracowanych w danej branży.
Ponieważ Grupa ASEE nie jest producentem dóbr materialnych, należy zauważyć, że istnieje marginalne ryzyko strat konsumenckich w zakresie komfortu i bezpieczeństwa użytkowania zarówno produktów, jak i zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Niemniej jednak jako odsprzedawca sprzętu komputerowego, terminali płatniczych i bankomatów, Grupa współpracuje wyłącznie z renomowanymi, kluczowymi producentami posiadającymi własne, restrykcyjne polityki produktowe i konsumenckie. Zatem wykorzystanie łańcucha dostaw ma marginalny wpływ na ryzyko związane z życiem i zdrowiem konsumentów.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów i konsumentów, rozumianych jako ochrona interesów konsumentów, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa danych i interesów finansowych, członkowie Grupy ASEE wdrożyli szereg systemów wewnętrznych dostosowanych do zakresu działalności danego podmiotu. Lista certyfikatów zawarta jest w Załączniku 2.
Wszystkie standardy zgodne z normami wydawanymi przez banki narodowe i banki komercyjne, na rzecz których świadczone są usługi przez członków Grupy ASEE.
7.4. KOMUNIKACJA MARKETINGOWA
Grupa ASEE oferuje swoje usługi klientom biznesowym, zdobywając większość klientów w przetargach. Z tego powodu zakres działań marketingowych Grupy jest dość ograniczony.
Firma nie posiada własnego kodeksu etycznego w komunikacji marketingowej, jednak przestrzega podstawowych zasad etyki w sprawach odpowiedzialnej komunikacji marketingowej. Podejmowane działania marketingowe nie zawierają treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, wyznanie, płeć czy narodowość.
Grupa ASEE nie prowadzi działalności sponsorskiej na poziomie centralnym. Lokalne działania sponsorskie mają na celu przede wszystkim wspieranie lokalnych społeczności.
S.12.2
W 2023 roku nie było przypadków niezgodności z regulacjami i dobrowolnymi kodeksami dotyczącymi komunikacji marketingowej w Grupie ASEE.
S.12.3
W związku z tym nie toczyło się postępowanie administracyjne przeciwko Grupie, ani żadnej ze spółek zależnych z tego powodu. W konsekwencji na Grupę ASEE ani na żadną spółkę zależną nie zostały nałożone żadne kary finansowe za naruszenie prawa lub przepisów w zakresie uczciwości i etyki komunikacji marketingowej.
7.5. OCHRONA PRYWATNOŚCI
W 2018 roku, po wejściu w życie RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych I w sprawie swobodnego
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 44
przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46 / WE lub późniejszego przepisu prawnego, który mógł zmienić lub zastąpić to rozporządzenie), Spółka dostosowała wewnętrzną Politykę bezpieczeństwa z 2014 r. do nowych wymagań RODO.
Biorąc pod uwagę fakt, że część spółek wchodzących w skład Grupy ASEE jest zarejestrowana poza UE, Zarząd Spółki polecił lokalnym zarządom dostosowanie stosowanych środków technicznych i organizacyjnych do standardów nie tylko wymaganych na podstawie lokalnych przepisów, ale również do RODO. Proces wdrażania standardów RODO w lokalnych spółkach był wewnętrznie weryfikowany.
Niezależnie od tego, że spółki Grupy świadczą usługi w ramach sektora B2B, mogą mieć dostęp do danych osobowych osób fizycznych będących klientami końcowymi obsługiwanych podmiotów. Powyższe jest ściśle związane z faktem, że głównymi odbiorcami usług Grupy instytucje finansowe (banki). Jednak podobna sytuacja może mieć również miejsce w spółkach z grupy Payten świadczących usługi związane z płatnościami na rzecz akceptantów (np. firmy ECR – Electronic Cash Register).
Wewnętrzne procedury chronią nie tylko dane osobowe, ale także wszelkiego rodzaju dane Klientów, również wymagając podpisywania oświadczeń o zachowaniu poufności przez pracowników i kontrahentów.
Zgodność z rozporządzeniem RODO jest przypisana do Inspektora Ochrony Danych Grupy, obejmując kwestie związane z ochroną danych osobowych.
Bezpieczeństwo informacji i ochrona danych jest przypisana do Dyrektora ds. Bezpieczeństwa Informacji Grupy (CISO) odpowiedzialnego za poprawę bezpieczeństwa informacji i danych wrażliwych dla grupy.
Głównym zadaniem CISO jest opracowanie i wdrożenie kompleksowej polityki bezpieczeństwa informacji oraz struktury zarządzania, która spełnia najwyższe standardy ochrony prywatności i danych wrażliwych. Ta polityka i struktura zarządzania jest wspierana przez zespół lokalnych kierowników bezpieczeństwa. CISO Grupy ASEE poczynił już znaczne postępy w projektowaniu polityki i struktury zarządzania, która stanowi jasne wytyczne i protokoły dotyczące bezpiecznego zarządzania danymi wrażliwymi. Protokoły te zapewnią, że wszyscy pracownicy będą świadomi swoich obowiązków w zakresie ochrony danych wrażliwych i będą wspierane przez regularne szkolenia i programy uświadamiające.
W 2022 i 2023 r. na skutek działań CISO w Grupie ASEE przyjęte zostały następujące polityki i standardy grupowe:
Group Information Security Policy – przyjęta 21 listopada 2022 r.
Group E-mail Security Policy - przyjęta 28 kwietnia 2023 r.
User Access Management Policy - przyjęta 8 sierpnia 2023 r.
Group AI Chatbots Acceptable Use Policy – przyjęta 7 września 2023 r.
Ogólnie rzecz biorąc, powołanie CISO Grupy było znaczącym krokiem naprzód dla Grupy ASEE w zakresie zapewnienia ochrony danych osobowych i wrażliwych oraz wzmocnienia struktury zarządzania. Doświadczenie i przywództwo CISO będzie nadal odgrywać kluczową rolę w utrzymaniu najwyższych standardów ochrony prywatności i danych w całej grupie.
Ze względu na charakter usług, w szczególności świadczonych na rzecz banków, spółki Grupy posiadają szereg certyfikatów ISO, w tym dotyczących bezpieczeństwa informacji.
ASEE Serbia posiada ISO/IEC 27701:2019 Security techniques rozszerzenie do ISO/IEC 27001 i ISO/IEC 27002 w zakresie zarządzania informacjami prywatnymi. Inne spółki mają wcześniejsze wersje certyfikatu ISO/IEC 27001 - Information Security Management System (spółki zależne ASEE w Rumunii, Chorwacji, Macedonii i Bułgarii). Lista głównych certyfikatów Grupy ASEE jest dostępna pod: https://see.asseco.com/about/norms-certificates (za wyjątkiem certyfikatów zawierających informacje
poufne).
S.13.1
Nie zgłoszono żadnych incydentów związanych z wyciekiem danych osobowych klientów / pracowników lub ich nieuprawnionym użyciem.
S.13.2 .
Nie wszczęto postępowania administracyjnego przeciwko spółce w związku z danymi klientów.
S.13.3.
Nie nałożono kar finansowych za naruszenie przepisów i regulacji dotyczących ochrony danych osobowych nałożonych na Spółkę.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 45
7.6. INNE ZAGADNIENIA SPOŁECZNE I ZWIĄZANE Z RYNKIEM
S.14. Oznakowanie produktów - ponieważ Grupa ASEE nie oferuje fizycznego produktu, obszar ten jest nieistotny.
S.15. Firma utrzymuje długoterminowe relacje ze swoimi dostawcami. Dlatego stara się nawiązać zrównoważone relacje z dostawcami. ASEE stara się rzetelnie regulować swoje zobowiązania wobec wykonawców. Relacje na tyle stabilne, że firma nie rozważa śledzenia rotacji zobowiązań / należności jako istotnego z perspektywy społecznej.
Nie toczyło się przeciwko spółce postępowania administracyjnego za zachowania antykonkurencyjne i antyrynkowe.
7.7. ISTOTNE RYZYKA SPOŁECZNE I KORUPCYJNE
Opis ryzyka
Działanie zmniejszające ryzyko
Brak równej świadomości na temat procedur antykorupcyjnych i różnice w podejściu do ich wdrażania w codziennej praktyce lokalnych firm.
Szkolenia wraz z testami z zakresu procedur antykorupcyjnych zostały przygotowane przez Departament Prawny w 2022 r. i umieszczone przez Departament Kadr w module dostępnym z indywidualnego konta pracownika i wdrożenia w procesach kadrowych.
Audyty wewnętrzne (ostatni zakończony w 2022 roku). Rejestry gościnności lub prezentów.
Niewypełnianie warunków umownych i ustalonych standardów w projektach sektora publicznego.
Metodyka zarządzania projektami mająca zastosowanie we wszystkich projektach, w tym projektach sektora publicznego.
Monitorowanie realizacji i rozwoju projektu.
Zapewnienie najwyższych standardów.
Wykorzystanie dotacji publicznych/wsparcia gospodarczego i świadczeń niezgodnie z wymaganymi korzystnymi warunkami.
Spółki zależne Grupy ASEE ściśle przestrzegają lokalnego prawa i przepisów.
Zgodność z przepisami jest wpisana w kulturę korporacyjną ASEE.
Ryzyko negatywnego odbioru społecznego z powodu ograniczonej działalności społecznej, sponsoringu i darowizn.
Wszystkie działania sponsorskie, darowizny, datki społeczne itp. są monitorowane i zatwierdzane przez Dział Marketingu lub Sprzedaży Grupy. Zasady prowadzenia tych działań w Grupie ASEE reguluje Polityka przeciwdziałania Korupcji i załącznik do niej – Wytyczne w zakresie sponsoringu i darowizn.
Ryzyko niewłaściwego postępowania i uchybień.
Ryzyko oferowania i przyjmowania łapówek, prezentów i upominków może prowadzić do potencjalnych sankcji i utraty reputacji.
W Grupie ASEE obowiązują, ostatnio zaktualizowane w 2022 r.:
Kodeks Etyki, Polityka Konfliktu Interesów, Polityka uczciwej konkurencji, Polityka przeciwdziałania korupcji, Procedura Whistleblowers, w których jasno określone są mechanizmy kontrolne służące zapobieganiu korupcji.
Ponadto przyjęto w 2023 r. Corruption Risk Assessment Methodology w Grupie ASEE określającą standardy wykonywania oceny wystąpienia ryzyka korupcyjnego w różnych obszarach działalności spółek z Grupy ASEE
Nieodpowiedzialna komunikacja marketingowa może doprowadzić do utraty reputacji, utraty klientów i negatywnego wpływu na wyniki finansowe firmy.
Kampanie marketingowe związane są głównie z promocją produktów, usług ASEE oraz osiągnięć ASEE w różnych dziedzinach.
Brak negatywnych kampanii wobec konkurencji i klientów.
ASEE promuje współpracę.
Ryzyko niezapewnienia ochrony i bezpieczeństwa danych osobowych (wyciek danych i/lub nieuprawnione
Zgodność z RODO potwierdzona przez audyt wewnętrzny 2019 r. Ponadto ASEE Serbia posiada certyfikat ISO/IEC 27701:2019 Techniki bezpieczeństwa - rozszerzenie do ISO/IEC 27001 i ISO/IEC 27002 w zakresie
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 46
wykorzystanie danych) może prowadzić do potencjalnych sankcji i kar, a także utraty reputacji i zaufania klientów.
zarządzania informacjami o prywatności. Inne posiadają certyfikat na wcześniejsze wersje ISO/IEC 27001 - System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji (oddziały ASEE w Rumunii, Chorwacji, Macedonii, Bułgarii, Turcji i Albani).
Obowiązujące w Grupie ASEE Group Information Security Policy, Group E- mail Security Policy in ASEE Group, User Access Management Policy in ASEE SA określają zasady i mechanizmy zapewniające ochronę danych osobowych przed wyciekiem lub nieuprawnionym ich wykorzystaniem.
Ryzyko naruszenia danych osobowych
Wprowadzona ochrona punktów końcowych przed złośliwym oprogramowaniem (endpoint detection and response EDR)
Ryzyko Phishingu
Ustanowione regularne szkolenia świadomości bezpieczeństwa dla pracowników
Wprowadzono ochronę punktów końcowych przed oprogramowaniem typu anti-malware (endpoint detection and response EDR)
Ustanowiona ochrona poczty elektronicznej
Ryzyko “Denial of Service/Distributed Denial of Service”
Wprowadzona ochrona przed DDoS u dostawców usług internetowych
Ryzyko zakłóceń i przerw w komunikacji/sieci.
Ustanowione zapasowe linie komunikacyjne.
Ryzyko utraty danych i odzyskiwania kopii zapasowych
Ustanowione regularne tworzenie kopii zapasowych i testowanie
8. O raporcie
8 . O r a p o r c i e
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 48
Oświadczenie Grupy Kapitałowej ASEE S.A. w sprawie informacji niefinansowych za 2022 rok
Niniejszy raport, sporządzony zgodnie ze Standardem Informacji Niefinansowych (SIN), zawiera informacje niefinansowe dotyczące Grupy Kapitałowej Asseco South Eastern Europe S.A. (Grupy ASEE) za okres od 1.01.2023 do 31.12.2023 i jest integralną częścią sprawozdania z działalności Grupy ASEE.
Grupa ASEE postanowiła nie korzystać z ustawowego zwolnienia wynikającego z zamieszczania swoich informacji niefinansowych w sprawozdaniach Grupy Kapitałowej Asseco Poland na temat informacji niefinansowych, w związku z art. 49b ust. 11 Ustawy o rachunkowości.
Niniejsze sprawozdanie jest drugim opublikowanym przez Grupę raportem zawierającym informacje niefinansowe.
8.1. ISTOTNOŚĆ INFORMACJI W RAPORCIE
Specyfikacja raportu:
Data sporządzenia: 27.02.2024 r.
Zakres raportu: skonsolidowane oświadczenie na temat informacji niefinansowych Grupy ASEE.
Standard raportu: raport sporządzony zgodnie ze Standardem Informacji Niefinansowych (SIN)
Weryfikacja raportu: raport nie został zweryfikowany zewnętrznie
8.2. ISTOTNI INTERESARIUSZE
W ramach przygotowań do raportu przeprowadzono badanie istotności, które miało na celu ustalenie, które wewnętrzne i zewnętrzne grupy interesariuszy istotne w przypadku Grupy oraz w jakich obszarach pozafinansowych Grupa oddziałuje na otoczenie oraz jakie obszary otoczenia wpływają na Grupa.
Badanie istotności przeprowadzono w IV kwartale 2020 roku oraz dokonano przeglądu w 2022 roku. Składało się ono z:
analiza procesu łańcucha wartości, w tym analiza grupy procesów operacyjnych i łańcucha dostaw
analiza regulacyjna obejmująca prawo, dobre praktyki i inne wytyczne branżowe;
wywiady z wybranymi menedżerami;
analiza porównawcza informacji zebranych wewnętrznie z zaleceniami zawartymi w SIN Aneksie 2, skoncentrowana na przeglądzie i walidacji rozbieżności pomiędzy wewnętrzną wizją ASEE, a zaleceniem SIN Aneksu 2.
Po przeprowadzeniu badania zidentyfikowano 6 odpowiednich grup interesariuszy
1) Końcowi użytkownicy usług
2) Pracownicy
3) Klienci
4) Dostawcy
5) Akcjonariusze
6) Społeczność lokalna
8.3. ISTOTNE ZAGADNIENIA NIEFINANSOWE
Badanie istotności przeprowadzono w IV kwartale 2020 r., a w roku 2022 dokonano przeglądu. Składało się ono z:
analizy procesu łańcucha wartości, w tym analizy grupy procesów operacyjnych i łańcuchów dostaw,
analizy regulacji obejmującej prawo, dobre praktyki i inne wytyczne branżowe.
Grupa ASEE podjęła decyzję o dokonaniu przeglądu oceny istotności w 2022 roku. Z przeprowadzonego przeglądu oceny istotności wynika, że segment Pomoc publiczna i kontrakty z sektorem publicznym nie jest istotny, ponieważ w 2022 roku Grupa ASEE nie otrzymała żadnego wsparcia publicznego ani rządowego. Temat ten był istotny w czasie pandemii wirusa Covid 19, gdzie otrzymano pewne wsparcie i dotacje.
Analiza istotności zakończyła się wyborem 13 ważnych zagadnień pozafinansowych:
G.1. Model biznesowy i strategia
G.2. Ład korporacyjny
G.3. Zarządzanie ryzykiem społecznym i środowiskowym
G.4. Zarządzanie etyką
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 49
E.2. Wpływ bezpośredni i pośredni: paliwo i energia
E.5. Wpływ bezpośredni i pośredni: emisje do powietrza
E.6. Wpływ bezpośredni i pośredni: odpady i ścieki
S.2. Wskaźnik zatrudnienia i poziom wynagrodzeń
S.5. Rozwój i edukacja pracowników
S.10. Walka z korupcją
S.12. Komunikacja marketingowa
S.13. Ochrona prywatności
8.4. ISTOTNE RYZYKA NIEFINANSOWE
Segment raportu niefinansowego
Opis ryzyka inherentnego
III. Model biznesowy i ład korporacyjny
III.1. Rynek i strategiczne kierunki rozwoju
1.1. Ryzyko strategiczne jest związane z ogólnymi wskaźnikami ekonomicznymi (prognozowany wzrost PKB, stopa inflacji itp.), alternatywnymi modelami biznesowymi, konkurencją, dostawcami, nowymi przełomowymi technologiami, zmianą potrzeb klientów itp., które mogą mieć negatywny wpływ na strategię Grupy oraz wzrost
1.2. Ryzyko inflacji - wpływ na wartość inwestycji i aktywów oraz siłę nabywczą przychodów spółki
III.2. Model biznesowy
Konkurenci mogą opracować nowy, alternatywny i przełomowy model biznesowy i technologie.
III.3. Łańcuch dostaw
Kluczowi dostawcy nie dostarczają uzgodnionej ilości i jakości towarów lub usług
III.4. Grupa Kapitałowa
Brak wsparcia kapitałowego ze strony akcjonariuszy lub poprzez wygenerowany zysk w celu wsparcia rozwoju biznesu, nowych rynków, nowych przejęć lub nowego strumienia przychodów z produktów i usług
III.5./III.6 Struktura / systemy zarządzania
Niewłaściwa struktura organizacyjna może prowadzić do nieefektywności działania, słabego procesu decyzyjnego, braku współpracy, zwiększonych kosztów operacyjnych i spowolnienia przychodów.
III.8. Etyka
8.1. Nieetyczne zachowanie zwiększa ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej i może poważnie zaszkodzić marce i wizerunkowi firmy.
8.2. Nieetyczne zachowania mogą prowadzić do obniżenia wydajności, efektywności pracowników, niewłaściwego postępowania i zwiększenia rotacji pracowników.
8.3. Nieetyczne zachowania, takie jak tworzenie kozłów ofiarnych, zatajanie informacji, zaniżanie wyników, zaniżanie celów, podawanie nieprawdziwych wyników itp. mogą prowadzić do pogorszenia struktury organizacyjnej, działalności i wyników firmy.
V. Kwestie środowiskowe
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 50
V.1. Zmiana klimatu
Omówiona poniżej w punkcie VIII jako indywidualny segment ryzyka.
V.2. Emisje do powietrza
Ryzyko zwiększonej emisji CO2 i nieosiągnięcia wyznaczonych KPI / celów z powodu zwiększonych podróży lotniczych i operacji firm związanych ze zużyciem paliwa i / lub energii elektrycznej
V.3. Odpady
Ryzyko złego gospodarowania odpadami komunalnymi i sprzętem elektrycznym / elektronicznym, które może prowadzić do potencjalnych kar.
VI. Zagadnienia pracownicze
VI.1. Poziom zatrudnienia i płace
1.1. Utrata kluczowych pracowników i kompetencji - niekonkurencyjne płace, świadczenia i warunki pracy
1.2. Ryzyko wzrostu kosztów pracowniczych w związku ze znaczącym wzrostem wynagrodzeń na rynku, który może doprowadzić do spadku marży operacyjnej i zysku.
1.3. Wysoka rotacja pracowników spowodowana niepewnością, niezadowoleniem pracowników i nierównym traktowaniem
VI.2. Rozwój i edukacja pracowników
Brak inwestycji w niezbędną wiedzę i umiejętności pracowników, które mogą mieć negatywny wpływ na skuteczność i wydajność działań, brak produktów i rezultatów o wysokiej jakości, a także zmniejszony rozwój biznesu i wyniki finansowe.
VI.3. Bezpieczeństwo i higiena pracy
3.1. Brak odpowiednich warunków pracy zgodnych z wymogami regulacyjnymi dotyczącymi bezpieczeństwa i zdrowia
3.2. Ryzyko potencjalnych wypadków poza biurem w godzinach pracy (praca z domu)
3.3. Niezapewnianie komfortowych warunków pracy do pracy w domu krzesła, biurka i odpowiedni sprzęt (wiele osób nie ma odpowiednich warunków pracy w domu).
3.4. Ryzyko zwiększonych wydatków operacyjnych na koszty operacyjne pracy z domu (dostęp do internetu, energia elektryczna i inne materiały potrzebne pracownikowi)
VI.4. Prawa człowieka
Współpraca z dostawcami i klientami, którzy nie przestrzegają podstawowych praw człowieka i wykorzystują pracę dzieci, może doprowadzić do materializacji ryzyka związanego z reputacją i zgodnością.
VII. Problemy społeczne i korupcyjne
VII.1. Korzystanie z pomocy publicznej i zamówień publicznych
1.1. Niespełnianie warunków umownych i ustalanie standardów w projektach sektora publicznego.
1.2. Korzystanie z dotacji publicznych / wsparcia ekonomicznego i świadczeń niezgodne z wymaganymi korzystnymi warunkami.
VII.2. Społeczności lokalne i zaangażowanie społeczne
Ryzyko negatywnego postrzegania przez społeczeństwo ograniczonych działań społecznych, sponsoringu i darowizn.
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 51
VII.3. Przeciw Korupcji
3.1. Ryzyko niewłaściwego postępowania i uchybień.
3.2. Ryzyko oferowania i przyjmowania łapówek, prezentów i upominków może prowadzić do potencjalnych sankcji regulacyjnych i utraty reputacji.
VII.4. Bezpieczeństwo konsumentów
Nie dotyczy jako indywidualny segment ryzyka w produktach i usługach ASEE.
VII.5. Komunikacja marketingowa
Nieodpowiedzialna komunikacja marketingowa może doprowadzić do utraty reputacji, utraty klientów oraz negatywnie wpłynąć na wyniki finansowe firmy.
VII.6. Ochrona prywatności
6.1. Ryzyko niezapewnienia ochrony i bezpieczeństwa danych osobowych (wyciek danych i/lub nieuprawnione wykorzystanie danych) może prowadzić do potencjalnych sankcji i kar regulacyjnych, a także utraty reputacji i zaufania klientów.
6.2. Ryzyko naruszenia danych osobowych
6.3. Ryzyko Phishingu
6.4. Ryzyko “Denial of Service/Distributed Denial of Service”
VIII. Kryzys klimatyczny
VIII.1. Ryzyko prawne
Nałożenie dodatkowych podatków środowiskowych i społecznych i/lub przepisy dotyczące redukcji emisji dwutlenku węgla, aby zmniejszyć emisje CO2
VIII.2. Ryzyko operacyjne
2.1. Brak siły roboczej z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym i fizycznym spowodowanych podwyższoną temperaturą, alergiami, zanieczyszczeniem powietrza itp.
2.2. Ryzyko pożaru, powodzi, trzęsień ziemi i ich wpływu na aktywa operacyjne firm (biura, centra danych, połączenia internetowe itp.) z powodu wzrostu temperatury, podnoszenia się poziomu morza, ekstremalnych warunków pogodowych
2.3. Brak zasobów operacyjnych lub wzrost cen zasobów (komputerów, serwerów, routerów i innego sprzętu) z powodu zmian w łańcuchu dostaw, produkcji, cen i niedoboru materiałów wejściowych
VIII.3. Zużycie paliw i energii
3.1. Ryzyko znacznego wzrostu cen i zużycia energii elektrycznej, co może prowadzić do wzrostu kosztów operacyjnych
3.2. Ryzyko znacznego wzrostu cen i zużycia paliw, co może prowadzić do wzrostu kosztów operacyjnych
VIII.4. Ryzyko reputacyjne
Zwiększone oczekiwania i zapotrzebowanie na działania klimatyczne ze strony wszystkich interesariuszy (pracowników, klientów, sprzedawców, dostawców, udziałowców, regulatorów)
9. Tabele zgodności
9 . T a b e l e z g o d n o ś c i
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 53
9.1. TABELA ZGODNOŚCI Z WYMOGAMI USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
Wymóg ustawy o rachunkowości
Rozdział
Model biznesowy (art. 49b ust. 2 pkt 1)
3.2.
Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności (art. 49b ust. 2 pkt 2)
4
Polityki w obszarach niefinansowych i rezultaty ich stosowania (art. 49b ust. 2 pkt 3):
- Polityka w obszarze zagadnień środowiska naturalnego
5
- Polityka w obszarze zagadnień społecznych
7.3.; 7.4.; 7.5.
- Polityka w obszarze zagadnień poszanowania praw człowieka
6.4.
- Polityka w obszarze przeciwdziałania korupcji
7.2.
- Polityka w obszarze zagadnień pracowniczych
6
Procedury należytej staranności (art. 49b ust. 2 pkt 4)
3.5.; 3.6.; 3.7.; 3.8.
Istotne ryzyka niefinansowe i sposób zarządzania nimi (art. 49b ust. 2 pkt 5), tj. ryzyka związane z działalnością mogące wywierać niekorzystny wpływ na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji, w tym ryzyka związane z produktami lub relacjami z otoczeniem zewnętrznym, w tym z kontrahentami
3.7.; 5.6.; 6.6.; 7.8.; 8.4.
9.2. TABELA ZGODNOŚCI ZE STANDARDEM SIN
Wskaźnik
Opis
Str.
Komentarz
G.1.1.
Opis strategii rozwoju firmy z uwzględnieniem aspektów społecznych i środowiskowych.
8
G.1.2.
Charakterystyka zastosowanego modelu biznesowego.
9
G.2.1.
Opis struktury zarządzania.
11
G.2.2.
Lista certyfikowanych systemów zarządzania.
13
G.2.3.
Opis systemu kontroli wewnętrznej.
13
G.3.1.
Opis podejścia firmy do zarządzania ryzykiem.
15
G.3.2.
Lista i krótka charakterystyka zidentyfikowanych zagrożeń społecznych lub środowiskowych.
15
G.4.1.
Wskaż, czy firma posiada formalny Kodeks Etyki.
15
G.4.5.
Liczba zgłoszonych potencjalnych naruszeń standardów etycznych.
16
G.4.6.
Liczba szkoleń etycznych, liczba uczestników.
16
E.2.1.
Całkowite zużycie energii w MWh przedstawione według głównych źródeł energii.
25
MWh zamiast GJ
E.2.2.
Procent (%) energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii
25
E.2.3.
Zużycie energii na jednostkę produktu lub przychody.
26
E.5.1.
Waga wyemitowanych gazów cieplarnianych.
28
E.5.3.
Emisje gazów cieplarnianych na jednostkę produktu lub przychodu.
29
E.6.1.
Całkowita waga odpadów z podziałem na niebezpieczne i inne niż niebezpieczne.
30
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 54
E.6.2.
Całkowita waga odpadów według metody zagospodarowania.
31
E.6.4.
Emisje odpadów na jednostkę produktu lub przychodu.
31
S.2.1.
Liczba pracowników przeliczona na pełne etaty według rodzaju umowy o pracę.
34
S.2.2.
Liczba pracowników zatrudnionych w okresie sprawozdawczym w przeliczeniu na pełne etaty.
34
S.2.3.
Liczba pracowników odchodzących z firmy w okresie sprawozdawczym w przeliczeniu na pełne etaty.
35
S.2.9.
Relacja przeciętnego wynagrodzenia brutto kobiet do przeciętnego wynagrodzenia brutto mężczyzn w poszczególnych grupach pracowników.
35
S.2.10.
Stosunek przeciętnego wynagrodzenia członków zarządu do najniższego wynagrodzenia w spółce.
35
S.2.15.
Informacje o świadczeniach pozapłacowych oferowanych pracownikom.
36
S.5.1.
Średnia liczba godzin szkoleniowych (lub dni szkoleniowych) na pracownika.
36
S.10.1.
Obszary biznesowe narażone na ryzyko korupcji.
42
S.10.2.
Liczba zgłoszonych przypadków podejrzenia korupcji.
42
S.10.3.
Liczba potwierdzonych przypadków korupcji.
45
S.12.2.
Postępowanie administracyjne przeciwko spółce.
43
S.12.3.
Wartość finansowa kar za naruszenie przepisów i regulacji dotyczących rzetelności i etyki w komunikacji marketingowej.
43
S.13.1.
Liczba incydentów związanych z wyciekiem danych osobowych klientów / pracowników lub nieuprawnionym użyciem.
44
S.13.2.
Postępowanie administracyjne przeciwko spółce.
44
S.13.3.
Wartość finansowa kar za naruszenie przepisów i regulacji dotyczących ochrony danych osobowych.
44
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 55
10. Zatwierdzenie do publikacji
Niniejsze Sprawozdanie niefinansowe Grupy Kapitałowej Asseco South Eastern Europe za rok 2023 zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Asseco South Eastern Europe w dniu 27 lutego 2024 roku.
Zarząd:
Piotr Jeleński
Prezes Zarządu
Miljan Mališ
Członek Zarządu
Michał Nitka
Członek Zarządu
Kostadin Slavkoski
Członek Zarządu
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 56
11. Załączniki
11.1. ZAŁĄCZNIK 1 – LISTA SPÓŁEK
1. Asseco South Eastern Europe S.A. – Polska
2. Payten Holding S.A. – Polska
3. ASEE doo Sarajevo (Bośnia i Hercegowina)
4. BS Telecom Solutions d.o.o. Sarajevo ( Bośnia i Hercegowina )
5. Dwelt d.o.o., Banja Luka (Bośnia i Hercegowina)
6. Monri Payments d.o.o. (Bosnia and Herzegowina)
7. Payten d.o.o. (Bośnia and Herzegowina)
8. ASEE EOOD (Bułgaria)
9. ASSECO SEE d.o.o. (Chorwacja)
10. IT SISTEMI-NOVE TEHNOLOGIJE d.o.o. (Chorwacja)
11. EVISION INFORMACIJSKI SUSTAVI d.o.o. (Chorwacja)
12. Monri Payments d.o.o., Zagreb (Chorwacja) – połączone w 2023: WEB STUDIO d.o.o., INTEGRIRANI POSLOVNI SUSTAVI d.o.o, GASTROBIT - GRC GRUPA d.o.o;
13. PAYTEN d.o.o. (Chorwacja)
14. Sonet spolćnost s.r.o. (Czechy)
15. Sonet Slovakia s.r.o. (Słowacja)
16. Asseco SEE Sh.p.k (Kosowo)
17. ASEE Albania Sh.p.k (Albania)
18. Helius Systems Sh.p.k. (Albania)
19. ASEE DOOEL Skopje (Macedonia)
20. Payten DOOEL, Skopje (Macedonia)
21. Payten d.o.o. Podgorica (Czarnogóra)
22. E-Mon d.o.o., Podgorica (Czarnogóra)
23. NECOMPLUS, S.L. (Hiszpania)
24. NECOMPLUS COLOMBIA SAS (Kolumbia)
25. NECOMPLUS SERVEIS ANDORRA, S.L. (Andora)
26. NECOMPLUS PERU SAC (Peru)
27. NECOMPLUS PORTUGAL Lda (Portugalia)
28. Ifthenpay Lda (Portugalia);
29. NECOMPLUS Dominicana Srl (Dominikana)
30. Monri Colombia SAS (Kolumbia)
31. Payten Egypt LLC (Egipt)
32. ASEE Solutions S.R.L. (Rumunia)
33. PAYTEN PAYMENT SOLUTIONS SRL (Rumunia)
34. ASEE Solutions S.R.L. (Mołdawia)
35. ContentSpeed srl ( Rumunia )
36. Bithat Solutions s.r.l. (Rumunia)
37. Payten d.o.o. (Słowenia)
38. Avera d.o.o., (Słowenia)
39. Asseco SEE d.o.o., (Serbia)
40. Chip Card a.d. (Serbia)
41. Payten d.o.o. Nove Beograd (Serbia)
42. Afusion d.o.o. Beogard (Serbia)
43. Monri Payments d.o.o. Beogard (Serbia)
44. Things Solver d.o.o. (Serbia)
45. ASEE Bilişim Teknolojileri A.Ş. (Turcja)
46. Mobven Teknoloji A.Ş. (Turcja)
47. Payten Teknoloji A.Ş. (Turcja)
48. PAYTEN MOBİL TEKNOLOJİLERİ ANONİM ŞİRKETİ (Turkey); - Utworzona w Grudniu 2023;
49. Paratika Odeme Hizmetleri A.S. (Turcja)
Sprawozdanie Grupy ASEE z danych niefinansowych za rok 2023 57
11.2. ZAŁĄCZNIK 2 – LISTA CERTYFIKOWANYCH SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA I ATESTACJI
Co najmniej 1 spółka z Grupy ASEE wdrożyła systemy w oparciu o następujące certyfikaty:
ISO / IEC 27001 - System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji - międzynarodowa norma dotycząca wymagań w zakresie tworzenia, utrzymania i rozwoju systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji, zawierająca zbiór najlepszych praktyk w zakresie metod zarządzania bezpieczeństwem oraz gwarantująca klientom ochronę ich danych;
ISO / IEC 27701 - System zarządzania informacjami o prywatności i ISO / IEC 27002 - Technologia informacyjna - Techniki bezpieczeństwa - Kodeks postępowania w zakresie kontroli bezpieczeństwa informacji - rozszerzenia dotyczące prywatności normy ISO / IEC 27001 zawierające wymagania dotyczące ustanowienia, wdrożenia, utrzymania i doskonalenia systemu zarządzania informacjami o prywatności;
ISO / IEC 20000-1 System Zarządzanie Usługami - międzynarodowy standard zarządzania usługami IT, zawierający wymagania dotyczące ustanowienia, wdrożenia, utrzymania i doskonalenia systemu zarządzania usługami (SMS);
ISO 14001 - System Zarządzania Środowiskiem - międzynarodowa norma określająca wymagania dla systemu zarządzania środowiskowego, który może być wykorzystany do poprawy efektywności środowiskowej firmy, którego zadaniem jest wspieranie ochrony środowiska i zapobieganie zanieczyszczeniom w sposób uwzględniający potrzeby gospodarcze;
ISO 22301 - Business Continuity Management System - międzynarodowa norma zawierająca ramy do identyfikacji kluczowych czynników ryzyka wpływających na organizację i utrzymania jej działalności w najtrudniejszych warunkach;
ISO 9001 - System Zarządzania Jakością - międzynarodowa norma określająca wymagania, jakie powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji, co pomaga zapewnić klientom spójne, dobrej jakości produkty i usługi, co z kolei przynosi korzyści biznesowe.
W związku z tym, że jedną z głównych gałęzi działalności Grupy ASEE kompleksowe rozwiązania branżowe w zakresie płatności dla instytucji finansowych i niefinansowych oraz usług bankowych, ilekroć rodzaj działalności któregokolwiek z członków Grupy ASEE tego wymaga, przestrzegane są normy:
PCI DSS - Payment Card Industry Data Security Standard - standard bezpieczeństwa opracowany przez PCI SSC (PCI Security Standards Council) dla akceptantów i podmiotów przetwarzających karty płatnicze, oparty na pięciu globalnych markach płatniczych - American Express, Discover Financial Services, JCB International, MasterCard Worldwide i Visa Inc., które zgodziły się uwzględnić PCI DSS jako wymóg techniczny zgodności z każdym z ich programów bezpieczeństwa danych;
PIN PCI - wymagania bezpieczeństwa i procedury testowe dla kart płatniczych - standard bezpieczeństwa opracowany przez Radę Standardów Bezpieczeństwa PCI (Przemysłu Kart Płatniczych), obejmujący kompletny zestaw wymagań i procedur testowych dla bezpiecznego zarządzania, przetwarzania i transmisji dane dotyczące osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN) podczas przetwarzania transakcji kartą płatniczą w trybie online i offline w bankomatach oraz obsługiwanych i nienadzorowanych terminalach w punktach sprzedaży (POS).
standardowy protokół w branży płatniczej mający na celu wykrywanie i zapobieganie oszustwom związanym z kartami kredytowymi oraz ochronę posiadaczy kart kredytowych, akceptantów i banków przed oszustwami bezpieczeństwa, który został przyjęty przez Visa, Master-card, American Express, JCB, Discover, UnionPay, a także wiele innych regionalnych systemów kartowych - Certyfikaty i zezwolenia związane z usługami outsourcingowymi 3DSS / ACS obejmują m.in .: VISA - ACS Product Letter of Approval; VISA - Pismo zatwierdzające produkt 3DSS, Pismo zatwierdzające ACS EMVCo, Pismo zatwierdzające EMVCo - serwer 3DS EMVCo, Pismo zatwierdzające EMVCo -PCI 3DS, Atestacja zgodności (AOC) PCI - PCI 3DS (ROC).